O tym, czy istnieje podejrzenie niewłaściwego wykorzystywania przez pracownika zwolnienia lekarskiego, najlepiej wie pracodawca. Jeżeli jest płatnikiem świadczenia za okres niezdolności do pracy, to decyduje, kogo chce skontrolować.
W przypadku gdy świadczenia wypłaca ZUS, wtedy od tego organu, zależy decyzja o kontroli.
Kontroli poddawane są przypadki budzące wątpliwości, w szczególności sprawdzani są pracownicy, którzy:
korzystają często z krótkotrwałych zwolnień lekarskich,
uzyskują kolejne zaświadczenia lekarskie od różnych lekarzy,
uzyskują kolejne zaświadczenia lekarskie z tytułu różnych schorzeń albo na przemian z tytułu choroby i opieki,
korzystają z kolejnych okresów zasiłkowych,
byli już pozbawiani prawa do wynagrodzenia za czas choroby, zasiłku chorobowego, zasiłku opiekuńczego w związku z niewłaściwym wykorzystywaniem zwolnienia,
składali wcześniej zaświadczenia lekarskie po terminie, co skutkowało obniżeniem zasiłku o 25%,
a także pracownicy, co do których na podstawie posiadanych przez płatnika zasiłku informacji, zachodzi podejrzenie że wykonują pracę zarobkową lub wykorzystują zwolnienie niezgodnie z jego celem.
Do przeprowadzenia kontroli pracodawca wyznacza pracownika, który
powinien cieszyć się dobrą opinią i budzić zaufanie. Wystawia mu imienne
upoważnienie uprawniające do wykonywania kontroli w:
miejscu zamieszkania pracownika,
miejscu jego czasowego pobytu,
miejscu zatrudnienia albo prowadzenia działalności pozarolniczej przez osobę kontrolowaną, lub
w innym miejscu, jeżeli z posiadanych przez pracodawcę informacji wynika, że jest to celowe.
Upoważnienie jest ważne łącznie z legitymacją pracowniczą lub dokumentem tożsamości. Numer jednego z tych dokumentów pracodawca podaje w upoważnieniu.
W przypadku gdy kontrolujący stwierdzi wykorzystywanie przez pracownika zwolnienia lekarskiego od pracy niezgodnie z jego przeznaczeniem lub wykonywanie przez pracownika w okresie tego zwolnienia, pracy zarobkowej, sporządza protokół, w którym opisuje, na czym polegało nieprawidłowe wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego od pracy. Protokół przedkładany jest kontrolowanemu pracownikowi w celu wniesienia przez niego uwag. Protokół jest podpisywany przez osoby kontrolujące oraz osobę kontrolowaną. Nie sporządza się protokółu, jeżeli w wyniku kontroli nie zostaną stwierdzone nieprawidłowości.
Podstawa prawna
ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r., poz. 159). Dz.U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.),
rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich (Dz.U. nr 65, poz. 743 ze zm.).
Katarzyna Napieralska, specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych
Zobacz także:
