Ustalając liczbę osób zgłoszonych do ubezpieczenia chorobowego na 30 listopada, płatnik składek powinien uwzględnić osoby, za które opłaca obowiązkowo składkę na ubezpieczenie jak i te, które przystąpiły do tego ubezpieczenia dobrowolnie. Płatnik składek, który na 30 listopada zgłasza do ubezpieczenia nie więcej niż 20 ubezpieczonych, nie będzie płatnikiem zasiłków w 2014 r.
Prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa ustalają oraz świadczenia te wypłacają płatnicy składek, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych. Zobowiązani są do wypłaty zasiłków
przysługujących wszystkim swoim ubezpieczonym, zarówno pracownikom, jak
i innym ubezpieczonym podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu, a więc
np. zleceniobiorcom, osobom z nimi współpracującym, osobom wykonującym
pracę nakładczą, za okres niezdolności do pracy przypadający w czasie
trwania ubezpieczenia.
Podmioty te ustalają i wypłacają również
zasiłki z ubezpieczenia wypadkowego (tj. zasiłek chorobowy, wyrównawczy
oraz świadczenie rehabilitacyjne). O tym, kto będzie płatnikiem
świadczeń chorobowych w całym kolejnym roku kalendarzowym, decyduje
liczba osób zgłoszonych przez płatnika składek do ubezpieczenia
chorobowego na 30 listopada br. Jeżeli płatnik składek zgłasza na 30
listopada do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 ubezpieczonych,
to w kolejnym roku kalendarzowym nie wypłaca już zasiłków. Wtedy
płatnikiem jest ZUS. Z kolei, gdy płatnik składek na 30 listopada nie
zgłaszał nikogo do ubezpieczenia chorobowego, liczbę ubezpieczonych
ustala się na pierwszy miesiąc, w którym dokonał takiego zgłoszenia.
Zmiana liczby ubezpieczonych, zmniejszenie lub zwiększenie, w okresie po
30 listopada nie powoduje zmiany płatnika zasiłków.
Bez względu na liczbę osób zgłaszanych przez płatnika składek do ubezpieczenia chorobowego ZUS zawsze wypłaca zasiłki ubezpieczonym prowadzącym pozarolniczą działalność i osobom z nimi współpracującym, ubezpieczonym będącym duchownymi, osobom uprawnionym do zasiłków po ustaniu ubezpieczenia, ubezpieczonym podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu w Polsce z tytułu zatrudnienia u pracodawcy zagranicznego.
Ustalając liczbę osób zgłoszonych do ubezpieczenia chorobowego na 30 listopada danego roku, płatnik składek powinien uwzględnić zarówno osoby, za które opłaca obowiązkowo składkę na ubezpieczenie chorobowe, jak i te, które przystąpiły do tego ubezpieczenia dobrowolnie.
Oznacza to, że w liczbie tych ubezpieczonych płatnik składek zobowiązany jest uwzględnić:
- pracowników (w tym również pracowników młodocianych – uczniów),
- osoby wykonujące pracę nakładczą podlegające ubezpieczeniu chorobowemu,
- osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, a także osoby z nimi współpracujące, podlegające ubezpieczeniu chorobowemu,
- osoby prowadzące działalność pozarolniczą oraz osoby z nimi współpracujące, podlegające ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie. Przy ustalaniu liczby ubezpieczonych na 30 listopada danego roku płatnik składek jest z kolei zobowiązany pominąć osoby przebywające przez cały miesiąc np. na urlopie wychowawczym lub bezpłatnym. Osoby te nie podlegają bowiem w tych okresach ubezpieczeniu chorobowemu .
Przykład:
Płatnik składek na dzień 30 listopada 2012 r. zgłosił do ubezpieczenia chorobowego 21 ubezpieczonych: 18 pracowników oraz 3 osoby wykonujące umowę zlecenia, podlegające ubezpieczeniu chorobowemu. W związku z tym, w 2013 roku jest zobowiązany do wypłaty zasiłków swoim ubezpieczonym. Mimo że liczba ubezpieczonych uległa zmniejszeniu, ponieważ z dniem 31 grudnia 2012 r. wygasły 2 umowy zlecenia, a jednej z pracownic od 1 lipca 2013 r. udzielony został urlop bezpłatny, pracodawca wypłaca zasiłki do końca 2013 roku. Jeżeli okaże się, że w dniu 30 listopada 2013 r. płatnik składek ma tylko 18 osób objętych ubezpieczeniem chorobowym: 17 pracowników i 1 osobę wykonującą umowę zlecenia, podlegającą ubezpieczeniu chorobowemu, to od 1 stycznia 2014 r. nie będzie uprawniony do wypłaty zasiłków swoim ubezpieczonym. Zasiłki przysługujące ubezpieczonym w 2014 roku będzie wypłacał ZUS.
Podstawa prawna: art. 61 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.).
Agnieszka Ślązak, specjalista w zakresie zasiłków
Zobacz także: