Zespół zależności przyczynowo skutkowych, które zachodzą pomiędzy popytem, podażą i ceną, nazywa się mechanizmem rynkowym. Dlatego też najczęściej o mechanizmie rynkowym mówi się właśnie w tym kontekście wzajemnych oddziaływań pomiędzy elementami składowymi rynku.
Mechanizm rynkowy
Teoria ekonomi określa funkcjonowanie mechanizmu rynkowego jako warunek niezbędny do osiągnięcia równowagi rynkowej tj. stanu, kiedy popyt równy jest podaży. Głównym czynnikiem, który ma wpływ, na tę równowagę jest cena, która wpływa na decyzje podejmowane przez producentów oraz nabywców.
Cena jest elementem, który kształtowany jest pod wpływem zjawisk zachodzących na rynku. Cena więc kształtuje się pod wpływem działań tak samo producentów, jak i klientów, co przekłada się na zmiany popytu i podaży.
Osiągając równowagę
Mechanizm rynkowy jest więc procesem, który może doprowadzić do
zrównoważenia się zapotrzebowania z ilościom towaru oferowanego przez
producentów. Stan takiej równowagi jest możliwy, jednak w dzisiejszych
czasach częściej mamy do czynienia z sytuacją, kiedy podaż jest większy
od popytu.
Proces, jaki musi zajść, aby w końcowym efekcie otrzymać zrównany podaż i popyt mógłby wyglądać następująco:
- na rynku jest zaniżona podaż płyt cd, w czasie wysokiego zapotrzebowania na nie,
- z powodu niskiej podaży a wysokiego popytu płyty stają się bardzo pożądane,
- sklepy oferujące płyty mogą w takiej sytuacji zawyżyć cenę płyt cd,
- na wolnym rynku dojdzie teraz do sytuacji, kiedy część sklepów zamówi większy nakład płyt cd,
- pozostałe sklepy nie chcąc stracić swoich klientów, dostosowują swoje ceny do ich aktualnego rynkowego poziomu,
- takie działania doprowadzą do zrównoważenia się popytu z podażą.
Jak widać, stan równowagi jest możliwy, jednak obecnie mechanizm rynkowy oraz moce produkcyjne przedsiębiorstw sprawiły, tak jak pisałem, do przesycenia rynku towarami. Nawet w czasie świąt, kiedy zapotrzebowanie na towary zazwyczaj wzrasta, bardzo rzadko dochodzi do sytuacji, że popyt zrównuje się z podażą albo ją wyprzedza.
Zobacz także:
