W praktyce gospodarczej może się zdarzyć sytuacja, że jeden spośród dwóch wspólników spółki z o.o. chce z niej wystąpić. Jego odejście w żaden sposób nie zdezorganizuje działalności spółki. Może ona w dalszym ciągu funkcjonować i prowadzić działalność. Drugi wspólnik nie musi zatem rozwiązywać spółki, choć czasem może mu się to opłacać.
Powody rozwiązania spółki z o.o.
Przepisy stanowią, że rozwiązanie spółki z o.o. następuje z kilku powodów:
1. przyczyny przewidziane w umowie spółki,
2. uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę, stwierdzona protokołem sporządzonym przez notariusza,
3. ogłoszenie upadłości spółki,
4. inne przyczyny przewidziane prawem (art. 270 Kodeksu spółek handlowych, dalej: ksh).
Spółka z o.o. w jednoosobową działalność?
Zasadne jest pytanie, czy warto dalej prowadzić działalność gospodarczą w formie prawnej spółki z o.o. w pojedynkę. Z racji tego, że prawo nie przewiduje możliwości „przekształcenia” spółki z o.o. w jednoosobową działalność gospodarczą, jedyny jej wspólnik skrupulatnie powinien rozpatrzyć wszelkie „za” i „przeciw”. Minusów jest sporo.
Minusy jednoosobowej spółki z o.o.
Wad związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w formie jednoosobowej spółki z o.o. jest kilka:
- Bardziej praco i kosztochłonne utrzymywanie osoby prawnej oraz konieczność spełniania rozmaitych wymogów formalnych z tym związanych, niż w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej.
- Obowiązek odprowadzania składek do ZUS, ponieważ osoby fizyczne będące jedynymi wspólnikami spółki z o.o. są traktowane na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych tak samo, jak osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą.
- Większe koszty prowadzenia bieżącej działalności, gdyż zgodnie z art. 210 § 2 ksh, jeśli jedyny wspólnik jest zarazem jedynym członkiem zarządu, wówczas czynność prawna między tym wspólnikiem a reprezentowaną przez niego spółką wymaga formy aktu notarialnego; o każdorazowym dokonaniu takiej czynności prawnej notariusz zawiadomi sąd rejestrowy, przesyłając wypis aktu notarialnego.
- Wymagana pisemna forma oświadczenia woli składanego spółce przez jej jedynego wspólnika, gdy przysługują mu wszystkie udziały spółki, pod rygorem nieważności, chyba że ustawa stanowi inaczej (art. 173 § 1 ksh); nie jest przy tym jasne czy chodzi tu tylko o oświadczenia o charakterze zewnętrznym, czy też takie oświadczenia, które mają związek jedynie z wewnętrznymi sprawami spółki (np. uchwałami wspólnika); generuje to ryzyko nawet nieświadomego naruszenia przepisów ksh, np. gdy wspólnik pobiera ze spółki pieniądze na podstawie umowy ustnej.
Z powyższych względów warto zastanowić się nad rozwiązaniem spółki z o.o., gdy występuje z niej jeden spośród dwóch wspólników i rozpoczęciem działalności w formie jednoosobowej firmy.