Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 15 uor przez środki trwałe rozumiemy rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich m.in. nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego.
Jak zapisać w księgach prawo wieczystego użytkowania gruntu
W przypadku nabycia przez instytucję kultury prawa wieczystego użytkowania gruntu, PWUG należy zaewidencjonować jako środek trwały. Najczęściej jako wartość początkową gruntu przyjmuje się cenę zakupu wykazana w fakturze potwierdzającej zakup oraz koszty związane z nabyciem.
Kwota należna sprzedającemu
Wartością początkową środka trwałego w przypadku jego nabycia jest cena nabycia, o której mowa w art. 28 ust. 2 uor. Zgodnie z nim jest to cena zakupu składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego. A w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny nabycia składnika aktywów, a w szczególności przyjętego nieodpłatnie, w tym w drodze darowizny – jego wyceny dokonuje się według ceny sprzedaży takiego samego lub podobnego przedmiotu.
Cena nabycia środków trwałych
Natomiast zgodnie z art. 28 ust. 8 uor cena nabycia i koszt wytworzenia środków trwałych w budowie, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych obejmuje ogół ich kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjęcia do używania, w tym również:
1) niepodlegający odliczeniu podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy,
2) koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich finansowania i związane z nimi różnice kursowe, pomniejszony o przychody z tego tytułu.
W praktyce na wartość początkową gruntu składa się cena zakupu wykazana w fakturze potwierdzającej zakup oraz koszty związane z nabyciem, czyli poniesione w związku z jego nabyciem opłaty urzędowe (notarialne, skarbowe, sądowe, cywilnoprawne).
Zmniejszenie wartości początkowej
Ustaloną wartość początkową prawa wieczystego użytkowania gruntu w postaci ceny nabycia lub wartości godziwej zmniejszają, oprócz odpisów z tytułu trwałej wartości, odpisy amortyzacyjno-umorzeniowe uwzględniające utratę wartości na skutek upływu czasu. Zgodnie z art. 32 ust. 1 i 2 uor odpisów amortyzacyjno-umorzeniowych dokonuje się drogą systematycznego, planowanego rozłożenia wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji, który powinien odpowiadać okresowi ekonomicznej użyteczności środka trwałego. Wartość gruntów użytkowanych wieczyście jednostka kultury powinna ująć w ewidencji pozabilansowej.
Przepisy ustawy o rachunkowości nie określają stawek amortyzacyjnych dla prawa wieczystego użytkowania gruntów. Dlatego też jednostka powinna sama określić założony okres, w którym będzie dokonywała odpisów amortyzacyjnych.
Mimo że prawo wieczystego użytkowania gruntów udzielane jest najczęściej na okres 40–99 lat, to do celów amortyzacji tego prawa w praktyce przyjmuje się zwykle okres 20 lat. Warto podkreślić, że odpisy amortyzacyjne prawa wieczystego użytkowania gruntów nie są kosztem uzyskania przychodów do celów podatku dochodowego od osób prawnych. Grunty nie podlegają amortyzacji bilansowej. Także przepisy podatkowe są jednolite w tym zakresie. Zgodnie z art. 16c ust. 1 ustawy o CIT amortyzacji nie podlegają grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów. Natomiast na potrzeby bilansowe prawo wieczystego użytkowania gruntu podlega amortyzacji.
Ewidencja operacji gospodarczej, w przypadku gdy instytucja kultury nabyła od gminy prawo wieczystego użytkowania gruntu. Zgodnie z aktem notarialnym jego cena wyniosła 100.000 zł. Koszty sporządzenia aktu notarialnego wyniosły 10% wartości prawa.:
1. Faktura zakupu pwug
- Wn „Środki trwałe” 100.000 zł
- Ma „Inne rozrachunki” 100.000 zł
2. Ujęcie kosztów aktu notarialnego
- Wn „Środki trwałe” 10.000 zł
- Ma „Inne rozrachunki” 10.000 zł
3. Umorzenie pwug (przyjęto 20 lat)
- Wn „Amortyzacja” 5.000 zł
- Ma „Umorzenie pwug ” 5.000 zł
Na www.kultura.wip.pl przeczytają Państwo również:
- Od kiedy płatnicy składek mogą skorzystać z odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty zaległości z tytułu składek społecznych, w tym również w części finansowej przez ubezpieczonego
- Jakie zmiany wprowadzono w najnowszej wersji programu Płatnik
- Które wskaźniki składkowe i płacowe zmieniły się od 1 czerwca
- art. 3 ust. 1 pkt 15, art. 28 ust. 2 i 8, art. 32 ust. 1 i 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 ze zm.).
- art. 16c ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm.).