Ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych wspomina o tym, że prawo do świadczeń z ZFŚS mają także emeryci – byli pracownicy zakładu. Nie można wprowadzić w regulaminie funduszu zapisu, który wykluczałby tę grupę osób z możliwości otrzymania świadczeń socjalnych (w tym także z możliwości otrzymywania prezentów świątecznych).
Wypłacając świadczenia z ZFŚS, należy stosować tzw. kryterium socjalne. Nie można więc wypłacać świadczeń z funduszu socjalnego wszystkim po równo, lecz zróżnicować ich wartość (lub przyznawać je tylko niektórym osobom), w zależności od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej.
Z kryterium socjalnym wiąże się jednak także inny wymóg. Na mocy ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych osobami uprawnionymi do korzystania z funduszu są:
pracownicy i ich rodziny,
emeryci i renciści – byli pracownicy i ich rodziny oraz
inne osoby, którym pracodawca przyznał to prawo w regulaminie ZFŚS.
Z tego wynika, że prawo do korzystania ze świadczeń z ZFŚS (rozumianego jako wszelkie przewidziane w regulaminie obowiązującym u pracodawcy świadczenia, ulgowe usługi czy dopłaty) mają także emeryci i renciści – byli pracownicy zakładu. Chodzi tu o osoby, które u danego pracodawcy przeszły na emeryturę, czyli takie, dla których dany zakład jest ostatnim miejscem pracy (nie muszą jednak spełniać warunku rozwiązania umowy w związku z przejściem na emeryturę, ten jest konieczny do otrzymania odprawy emerytalnej – art. 92[1] Kodeksu pracy).
Pracodawca może więc finansować dowolne cele czy świadczenia socjalne, nie może jednak ograniczać ich dostępności tylko do niektórych grup uprawnionych.
Zdaniem Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej:
„Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych jest funduszem spożycia zbiorowego, co oznacza, iż mogą z niego korzystać wszystkie osoby uprawnione – przy zastosowaniu jednakowych, wyłącznie socjalnych kryteriów. Pracodawca nie może więc wyłączyć prawa do ubiegania się o pomoc socjalną żadnej z ustawowo uprawnionych grup osób, np. emerytów i rencistów ze względów pozasocjalnych (…)”.
pismo MPIPS z 17 lutego 2011 r. (SPS-023-20599/11)
Podstawa prawna: art. 1, art. 2 pkt 1, pkt 5, art. 8 ust. 1, ust. 2 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. z 1996 r. nr 70, poz. 335).
Emilia Wawrzyszczuk
Zobacz także:
Więcej na temat przyznawania świadczeń z funduszu socjalnego (w tym prezentów świątecznych) można przeczytać w miesięczniku „Prawo pracy Personel od A do Z”.
