Skępe - miasto Ziemi Dobrzyńskiej

Sanktuarium Maryjne jest najcenniejszym zabytkiem Skępego. Ten sakralny zespół stanowi kościół, do niego z jednej strony przylega klasztor, z drugiej dziedziniec odpustowy, kaplica św. Anny i fasada z trzema wieżami. Najpierw w 1495 roku zbudowano tu drewniana kaplicę, a około 15 lat później wzniesiono kościół parafialny pod wezwaniem Zwiastowania Najświętszej Marii Panny. Kilkanaście lat później dobudowano kaplicę pod wezwaniem świętej Anny. Razem z budową kościoła w pierwszych latach XVI wieku wzniesiono także budynek klasztorny.

Kościół składa się z dwóch kondygnacji i z predelli, ujętych dwiema parami kolumn w dolnej części, wspierających się na pilastrach. W ołtarzu głównym kościoła znajduje się późnogotycka rzeźba Najświętszej Marii Panny zwanej Matką Boską Skępską. W kaplicy mieści się barokowy ołtarz z krucyfiksem i ludową rzeźbą Matki Boskiej Skępskiej, w klasztorze natomiast znajdziemy liczne marmurowe nagrobki oraz inskrypcje. Napisy te umieszczono na naczyniach liturgicznych z XVI-XVIII wieku. Dziedziniec odpustowy otoczono krużgankami, na których znajdują się 32 obrazy ze scenami z życia i męki Chrystusa.

A co warto zobaczyć poza sanktuarium? Olbrzymi Dąb Napoleona, rosnący przy murze klasztornym, który stanowi pomnik przyrody. Jego obwód wynosi około 5 metrów. Według miejscowej legendy miał pod nim nocować Napoleon Bonaparte w czasie wędrówki na Rosję w 1812 roku.

Ciekawym miejscem jest również czworoboczny rynek, stanowiący najstarszą częścią Skępego. Zachowało się na nim kilka starych kamienic o cechach barokowo-klasycystycznych z przełomu XVIII i XIX wieku. Niegdyś stała tu parterowa karczma, w której mieścił się urząd gminy i przedszkole. Niestety budynek uległ spaleniu. Znakiem charakterystycznym skępskiego rynku jest często fotografowany przez turystów koziołek, umiejscowiony w fontannie na dużym kamieniu. Ma historyczne znaczenie dla mieszkańców Skępego.

Dla kochających przyrodę miejscem obowiązkowym jest Borek – to dziesięciohektarowy las, położony na skraju Jeziora Wielkiego. Wybudowano tu kapliczkę o cechach barokowych, której centrum stanowi drewniany ołtarzyk , na którym znajdują się dwie rzeźby Matki Boskiej Skępskiej z przełomu XIX i XX wieku. Borek został otoczony szacunkiem ze względu na pewne legendarne wydarzenie.