Dodatkowe wynagrodzenie roczne przysługuje tylko pracownikom zatrudnionym na podstawie:
(art. 2 Kodeksu pracy). Nie wypłaca się jej zatem osobom wykonującym czynności w ramach umów cywilnoprawnych (dzieło, zlecenie). Zatem okres, na który została zawarta umowa zlecenia lub umowa o dzieło, nie może być zaliczony do okresu uprawniającego do otrzymania trzynastki.
Liczy się okres zatrudnienia w roku kalendarzowym
Podstawową zasadą, od której zależy wypłata trzynastki, jest przepracowanie wymaganego okresu w danym roku kalendarzowym. I tak świadczenie to w pełnej wysokości przysługuje (8,5% sumy wynagrodzenia rocznego wypłaconego pracownikowi) pracownikowi, który przepracował u danego pracodawcy (wypłacającego trzynastkę) pełny rok kalendarzowy. Z kolei, przy zatrudnieniu na krótszy okres pracownik zachowa prawo do trzynastki, jeśli tylko przepracuje co najmniej 6 miesięcy. W tym przypadku wysokość świadczenia będzie jednak proporcjonalnie obliczona do przepracowanego okresu (art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej).
Mimo że w szkołach i placówkach oświatowych posługujemy się pojęciem „rok szkolny”, to jednak na potrzeby ustalania prawa do trzynastki odnosimy się do roku kalendarzowego. Oznacza to, że okoliczności mające wpływ zarówno na przyznanie prawa do trzynastki, jak i pozbawiające pracownika do niej prawa bada się wyłącznie w danym roku kalendarzowym.
Obliczanie pełnych miesięcy pracy na podstawie Kodeksu cywilnego
W praktyce, szczególnie przy krótszych okresach zatrudnienia i rozpoczynaniu lub kończeniu pracy w trakcie miesiąca, powstają wątpliwości, jak liczyć okresy zatrudnienia na potrzeby trzynastki. Należy w tym przypadku zastosować przepisy ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny. Zgodnie z nimi, jeżeli termin został oznaczony w miesiącach lub latach, a ciągłość terminu nie jest wymagana, miesiąc liczy się za dni trzydzieści, a rok za dni trzysta sześćdziesiąt pięć (art. 114 ww. ustawy).
Ustalając zatem prawo do trzynastki w przypadku zatrudnienia w niepełnych miesiącach kalendarzowych, za miesiąc pracy należy traktować 30 dni. Nie ma podstaw prawnych, aby niepełne miesiące zatrudnienia zaokrąglać w górę do pełnych miesięcy. Zasada taka ma zastosowanie tylko w zakresie ustalania wymiaru urlopu wypoczynkowego pracownika (art. 1552a § 2 Kodeksu pracy).
Przykład 1:
Nauczyciel został zatrudniony od 15 stycznia 2013 r. do 28 czerwca 2013 r. Nie nabył prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2013 rok, gdyż nie przepracował wymaganych 6 miesięcy. Jego okres zatrudnienia wyniósł 5 miesięcy i 12 dni.
Przykład 2:
Czy nauczycielka zatrudniona od 1 stycznia do 28 czerwca 2013 r. będzie miała prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego?
Tak, gdyż okres zatrudnienia nauczycielki wyniesie 181 dni, a więc więcej niż 6 miesięcy. W związku z tym powinna otrzymać trzynastkę za 2013 rok.
Podstawa prawna: ustawa z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz.U. z 2013 r. poz. 1144).
Dariusz Dwojewski, doradca prawny
Zobacz także: