Zmieniły się zasady opodatkowania niepodzielonych zysków

Może zaistnieć sytuacja, w której spółka kapitałowa, która nie dokonała podziału zysku przekształca się w spółkę osobową. Do końca 2008 r. ten niepodzielony zysk trafiał po przekształceniu w ręce wspólników, bez podatku. Po znowelizowaniu ustawy podatkowej, od 1 stycznia 2009 r. wprowadzono regulacje, na podstawie, których do dochodu (przychodu) z udziału w zyskach osób prawnych zalicza wartość niepodzielonych zysków w spółce w przypadku przekształcenia spółki w spółkę niebędącą osobą prawną. Jednak, cel jaki postawił sobie ustawodawca tj. opodatkowanie niepodzielonych między wspólników zysków nie został osiągnięty.

Przepis ten był jednak nieprecyzyjny i powodował kontrowersje związane z definicją zysku niepodzielonego. Ani prawo bilansowe, ani przepisy podatkowe nie definiują zysków niepodzielonych. Organy podatkowe, a wraz z nimi niektóre sądy administracyjne, nadawały temu pojęciu potoczne znaczenie. Uznawały, że niepodzielone zyski to pojęcie ogólne i rozumie się je jako zyski, które nie zostały podzielone między wspólników.

W konsekwencji fiskus i sądy nakazywały opodatkować zyski podmiotów przekształconych, które zostały przelane na kapitały zapasowy lub rezerwowe. Konsekwencją takiej wykładni pojęcia zyski niepodzielone były skargi kierowane do Naczelnych Sądów Administracyjnych. Linia orzecznicza prezentowana przez Naczelne Sądy Administracyjne wskazuje, że interpretacje organów podatkowych nie znajdują oparcia w obowiązujących przepisach prawa. Przede wszystkim uznają one, że termin „zyski niepodzielone” należy zinterpretować na podstawie przepisów prawa handlowego, a nie według ich potocznego znaczenia.

Wraz z początkiem 2015 r. sytuacja się zmieniła. Po zmianach w ustawie o CIT dochodem (przychodem) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest wartość niepodzielonych zysków w spółce oraz wartość zysku przekazanego na inne kapitały niż kapitał zakładowy w spółce przekształcanej. Obecnie, spółka (podatnik podatku dochodowego) posiadająca jedynego udziałowca, po przekształceniu w spółkę osobową (nie będącą podatnikiem CIT), wygeneruje sytuację, w której w spółce, która jest jej udziałowcem powstanie przychód podlegający opodatkowaniu.