Czy ludzka pamięć jest nośnikiem utworu

Kategoria: Prawo autorskie
Autor: Szczurek Piotr
Data: 26-06-2012 r.

Zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych, utworem jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Należy zatem podkreślić, iż utwór stanowi niematerialne dobro prawne i nie jest, wbrew powszechnej opinii, utrwaleniem idei twórczej.

Wynika to z faktu, iż ustawodawca bardzo wyraźnie odróżnił ustalenie utworu od jego utrwalenia. Z ustaleniem mamy do czynienia, gdy z utworem może zapoznać się przynajmniej jedna osoba poza twórcą. Moment ustalenia jest bardzo istotny, gdyż to właśnie on stanowi o objęciu utworu ochroną na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Istniejąca wcześniej idea twórcza pozostaje poza przedmiotem regulacji ustawy, a jej ewentualnej ochrony można dochodzić na podstawie przepisów kodeksu cywilnego.

Tymczasem utrwalenie związane jest z połączeniem utworu z materialnym nośnikiem (corpus mechanicum), na przykład poprzez namalowanie obrazu na płótnie lub zapisanie wiersza na kartce. Prawo autorskie wskazuje, iż przeniesienie własności egzemplarza utworu nie powoduje przejścia autorskich praw majątkowych do utworu, a przejście autorskich praw majątkowych nie powoduje przeniesienia na nabywcę własności egzemplarza utworu. Podkreśla to zatem bardzo wyraźnie oddzielny byt prawny utworu ustalonego oraz utworu utrwalonego.

Wracając zatem do postawionego na wstępie pytania należy stwierdzić, iż pamięć ludzka nie może być uznana za nośnik. Przede wszystkim nie posiada charakteru materialnego i trwałego, co powoduje zniekształcanie utworu. Tymczasem nośnik w żaden sposób, poza oczywiście fizycznym uszkodzeniem, nie może wywoływać żadnych zniekształceń.

 

Oczywiście nie ulega wątpliwości, iż utwór może "znajdować się" w pamięci człowieka, jednak będzie to miało inne znaczenie prawne. Nieuzewnętrzniony "utwór" w pamięci twórcy sanowi ideę twórczą i nie podlega, jak już zostało wskazane, ochronie prawnoautorskiej. Natomiast ustalony lub utrwalony utwór "przechowywany" w pamięci odbiorcy nie jest w żadnym wypadku kopią tego utworu ani też jego egzemplarzem.

Natomiast jego doniosłość oceniać można przez pryzmat postępowania dowodowego, mającego na celu dowiedzenie, że doszło do ustalenia utworu, na skutek czego "znalazł się" on w pamięci odbiorcy, który miał możliwość zapoznania się z tym utworem.

Szczurek Piotr

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Monitoring w organizacji a ochrona wizerunku – 20 praktycznych rozwiązaniach

pobierz

Poznaj 14 podstaw przetwarzania danych osobowych zwykłych i szczególnej kategorii

pobierz

Kontrola RODO krok po kroku – sprawdź, czego się spodziewać, jakie działania podjąć i z jakich uprawnień korzystać

pobierz

Powierzenie przetwarzania danych czy ich udostępnienie? Poznaj rozwiązania w 15 różnych sytuacjach

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 31536 )
Array ( [docId] => 31536 )