Jednostki budżetowe i zakłady budżetowe dokonują odpisów amortyzacyjnych i umorzeniowych według zasad wynikających z ustawy o rachunkowości, z uwzględnieniem szczególnych rozwiązań określonych rozporządzeniem.
W przypadku podstawowych środków trwałych odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych dokonuje się drogą systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji. Rozpoczęcie amortyzacji nie może jednak nastąpić wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania. Jej zakończenie natomiast – nie później niż z chwilą:
- zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową środka trwałego lub
- przeznaczenia go do likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru (art. 32 ust. 1 uor).
Odpisów umorzeniowych pozostałych
środków trwałych można dokonywać jednorazowo, w 100% ich wartości, w momencie oddania ich do używania. Odpisy umorzeniowe podlegają odniesieniu w ciężar kosztów rodzajowych. Jednorazowym odpisom umorzeniowym mogą podlegać również:
- książki i inne zbiory biblioteczne,
- środki dydaktyczne, w tym także środki transportu, służące do nauczania i wychowania w szkołach i placówkach oświatowych,
- odzież i umundurowanie,
- meble i dywany,
- inwentarz żywy.
Wprowadzona została nowa zasada mówiąca o tym, że pozostałe środki trwałe oraz enumeratywnie wymienione powyżej, mogą być jednorazowo umarzane przez spisanie w koszty w miesiącu przyjęcia do używania. Oznacza, że przepisy dopuszczają w odniesieniu do tych środków stosowanie również zasady stopniowego umarzania.
Wybór metody umarzania w świetle tak sformułowanych przepisów, został pozostawiony do decyzji kierownika jednostki, który swoją decyzję jest obowiązany zawrzeć w dokumentacji zasad prowadzenia ksiąg rachunkowych (polityce rachunkowości). Środki trwałe umarza się lub amortyzuje, przy zastosowaniu stawek określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych albo stawek określonych przez dysponenta części budżetowej lub zarząd jednostki samorządu terytorialnego.
Dokonane odpisy umorzeniowe podlegają aktualizacji zgodnie z zasadami określonymi w odrębnych przepisach, zaś wynik tej aktualizacji odnoszony jest na fundusz jednostki.
Podstawa prawna: ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. poz. 330).
Elżbieta Gaździk, główna księgowa
Zobacz także: