Protokół ze sprawdzenia ciągłości przewodów ochronnych PE

Oprócz izolacji jako ochrony podstawowej, jednym z najważniejszych środków ochrony przy uszkodzeniu jest przewód ochronny PE. Dlatego w każdym obiekcie budowlanym powinny być pomierzone ciągłości wszystkich przewodów ochronnych. (oddawanych do użytkowania albo przy badaniach okresowych). To jego ciągłość i przekrój decyduje o skuteczności ochrony, np. przez samoczynne wyłączenie zasilania.

Przewód ochronny PE to uziemiony przewód stanowiący element zastosowanego środka ochrony przeciwporażeniowej, niepodlegający obciążeniu prądami roboczymi. Przewód ten łączy główną szynę uziemiającą z częściami przewodzącymi dostępnymi.

Ciągłość przewodu PE mierzymy przy pomiarach napięć np. w gniazdach, sprawdzaniu ich biegunowości, a także przy pomiarach impedancji pętli zwarcia. Jeśli nie musimy z ustalonych względów (np. z dokumentacji lub pomiarów na ostatnim odbiorniku wynika, że ochrona przed porażeniem przez samoczynne wyłączenie jest skuteczna) mierzyć impedancje pętli we wszystkich gniazdach czy oprawach oświetleniowych i innych odbiornikach, możemy zmierzyć ciągłość przewodu ochronnego.

Zrobimy to na przykład przez pomiar napięcia dotykowego na przewodzie ochronnym, obudowie odbiornika albo rezystancji pomiędzy punktem odniesienia np. szyną wyrównawczą a badanym przewodem zaciskiem na urządzeniu, do którego jest podłączony przewód ochronny. Przedstawiony w tekście protokół wykaże na piśmie, że mierzone przewody PE mają ciągłość.

Nazwa firmy wykonującej

pomiary i protokoły i adres

PROTOKÓŁ NR

Sprawdzanie ciągłości przewodów ochronnych do odbiorników (opraw oświetleniowych, gniazd, urządzeń) przez pomiar napięcia dotykowego

• Zleceniodawca: nazwa i adres.
• Miejsce badań: nazwa obiektu, nazwa obiektu, adres obiektu: ulica i nr, kod pocztowy, miasto, nazwa pomieszczenia, oznaczenie rozdzielnicy i nr obwodu.
• Rodzaj sieci i napięcie znamionowe: rodzaj sieci i napięcie znamionowe.
• Metody badania: pomiar bezpośredni napięcia dotykowego na przewodzie ochronnym, obudowie urządzenia.
• Do badania użyto przyrządów pomiarowych: nazwa miernika, typ miernika,nr:nr fabryczny miernika,producent:producent.
• Warunki środowiskowe: UL = UL(25 albo 50 V)
• Data wykonywania pomiarów: data pomiaru.
• Wyniki pomiarów są zamieszczone w załączniku nr … , strony nr …
• Uwagi: sprawdzanie rodzaj badania wg PN-HD- 60364-6.
• Ocena wyników badań, wnioski, zalecenia:
  • Stwierdzono przez pomiar ciągłość przewodu PE. Ochrona skuteczna, napięcie dotykowe na przewodzie ochronnym < od napięcia dopuszczalnego długotrwałego podanego w punkcie 6.
  • Termin następnych badań: na podstawie ustawy Prawo budowlane obowiązujący najdłuższy okres pomiędzy kolejnymi badaniami wynosi 5 lat.
  • Największy dopuszczalny błąd dla pomiaru napięcia dotykowego Uc wynosi 20%.
  • ·      Skorygowany wynik pomiaru: dla Uc = 25 V to Uzm + 5 V; dla Uc = 50 V to Uzm + 10 V, gdzie Uzm wartość zmierzona (wskazana przez przyrząd).

Uzmo określamy wartość pomierzoną z uwzględnieniem zakresu błędu dla danego przyrządu pomiarowego.

Dla przyrządu analogowego: Uzmo = Uzm – (Uzm × X)/100, gdzie X – błąd przyrządu pomiarowego w [%].

Na przykład dla przyrządu EUROTEST 61557 – przyrząd cyfrowy, instrukcja obsługi przyrządu dla zakresu pomiarowego Uc od 0,00 do 9,99 V podaje dokładność: 10% w.w. ± 0,2 V. Dla wartości wskazanej np. 2 V błąd wynosi 10% od 2 V, tj. 0,2 V, całkowity błąd wynosi: 0,2 V + 0,2 V = 0,4 V, co stanowi 20%. Dla zakresu od 10,0 do 100,0 V błąd to 10%.

1.  Orzeczenie: Ochrona przed dotykiem pośrednim jest zapewniona.

Uzmomax (największa wartość ze zmierzonych) < UL.

2. Osoby, które wykonywały badania:

3. Protokół otrzymał: imię, nazwisko, data, podpis.

Często, gdy mamy do sprawdzania nowe obiekty, gdzie dysponujemy pełną dokumentacją projektową w sieciach TN-C-S, TN-S, TT, nie musimy wykonywać wszystkich pomiarów impedancji pętli zwarcia dla opraw oświetleniowych, gniazd i odbiorników przyłączonych na stałe, np. kuchni elektrycznych. Wystarczy pomiar impedancji pętli zwarcia na ostatnim w obwodzie odbiorniku. Nie zwalnia to od pomiarów ciągłości przewodu ochronnego PE do wszystkich odbiorników oraz pomiarów ciągłości przewodów wyrównawczych głównych, przewodów uziemiających i przewodów wyrównawczych ochronnych dodatkowych.

Sposoby połączeń głównej szyny uziemiającej w obiekcie, części przewodzących dostępnych, części przewodzących obcych, uziomu, rury metalowej wodociągowej głównej i innych elementów metalowych pokazano na rysunku 1. . 

Rys. 1. Połączenia wyrównawcze w budynku mieszkalnym: główne w piwnicy oraz dodatkowe (miejscowe) w łazience. Oznaczenia: PE – przewód ochronny lub połączenia wyrównawczego ochronnego, GSU – główna szyna uziemień, MSW – miejscowa szyna wyrównawcza

Napięcie dotykowe jest to napięcie, które pojawia się na dostępnej części przewodzącej w przypadku uszkodzenia izolacji albo częściami jednocześnie dostępnymi. Człowiek może się zetknąć z tymi częściami, np. dotykając ich. Na skutek uszkodzenia odbiornika przez przewód PE popłynie prąd i pojawi się pewne napięcie (spadek) na rezystancji uziemienia RE w układzie TT albo na przewodzie ochronnym. Część tego napięcia może wystąpić na ciele człowieka. W układzie TNC napięcie, wskutek przerwania przewodu PEN, na obudowie odbiornika wyniesie 230 V, natomiast w układzie (3−5 żył) – TT, TNS, IT – przez ciało człowieka popłynie prąd upływowy urządzenia elektrycznego. Przy uszkodzeniu odbiornika napięcie, które się pojawi na nim, wyniesie około 100 V. Przy licznych i dobrze wykonanych połączeniach ochronnych wyrównawczych w obiekcie napięcie to może wynosić do 75 V.

Sprawdzenie stanu izolacji i ciągłość przewodu PE ze względów na bezpieczeństwo powinno wykonać się przed innymi badaniami.