Noworoczne zmiany w ochronie konsumentów

Od 1 stycznia wchodzą w życie nowe przepisy zawarte m.in w ustawie o prawach konsumenta, ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, ustawie o informowaniu o cenach towarów i usług oraz w Kodeksie cywilnym. Wszystkie wprowadzone w życie zmiany mają poprawić sytuację konsumentów i zwiększyć ich ochronę. Jest to m.in. wynik implementowania do polskiego porządku prawnego dyrektyw europejskich. 

Jak podkreśla Prezes UOKiK nowe przepisy to także odpowiedź na dynamicznie rozwijający się rynek usług cyfrowych - coraz częściej robimy zakupy on-line, zawieramy umowy on-line, przekazujemy swoje dane. Konieczne jest więc zagwarantowanie odpowiedniego poziomu ochrony. 

Przedsiębiorca ogłaszający promocję lub wyprzedaż ma nowy obowiązek. Już nie tylko aktualną cenę jest zobowiązany podać - musi również poinformować o najniższej obowiązującej cenie w ciągu ostatnich 30 dni. W przypadku, gdy produkty nie są w ofercie 30 dni, trzeba podać najniższą cenę, która obowiązywała podczas ich sprzedaży.

Jeśli dotyczy to produktów z krótką datą przydatności, które szybko się psują, konieczne jest podanie aktualnej ceny i ceny sprzed pierwszej obniżki. 

Ważne: Sprzedawca nie ma obowiązku informowania o minionych cenach, jeśli nie ogłasza promocji lub wyprzedaży, a jedynie zwyczajnie obniża cenę regularną. 

Od 1 stycznia obowiązuje także rozporządzenie MRiT dotyczące obowiązku uwidaczniania obok ceny i ceny jednostkowej, także informacji i obniżonej cenie. Zgodnie z nową regulacją cenę, cenę jednostkową lub informację o obniżonej cenie uwidacznia się na danym towarze, bezpośrednio przy towarze lub w bliskości towaru, którego dotyczy cena, w miejscu ogólnodostępnym i dobrze widocznym dla konsumentów.

Nowe zasady przewidują, że zamiast rękojmi jest "odpowiedzialność za niezgodność towaru z umową". Uprawnieniem konsumenta jest w pierwszej kolejności żądanie naprawy lub wymiany wadliwego towaru. Dopiero w kolejnym etapie jest żądanie całkowitego lub częściowego zwrotu pieniędzy. 

Ważne: Domniemanie o tym, że niezgodność towaru z umową istniała w chwili zakupu zostało wydłużone do 2 lat. W przypadku rzeczy używanych okres ten nie może zostać skrócony do 1 roku. 

Wydłużony został także termin przedawnienia roszczeń reklamacyjnych - wynosi on obecnie aż 6 lat. 

Platforma oferująca zakupy on-line będzie jasno informować konsumentów, czy robią zakupy od przedsiębiorcy czy od osoby fizycznej. Jeśli od osoby fizycznej, konieczne jest także umieszczenie jasnej informacji, że w przypadku takiej transakcji nie ma mowy o stosowaniu przepisów dotyczących ochrony konsumentów, dotyczące chociażby możliwości odstąpienia od umowy. 

Jeśli mamy możliwość wyszukiwania produktów, to także powinna zostać umieszczona informacja dotycząca klucza zgodnie z którym ustawiona jest kolejność tych produktów - mowa o decydujących parametrach. 

Jeśli produkt znajduje się wysoko na liście wyszukiwań na skutek dodatkowej płatności, bądź jest reklamą - taka informacja także będzie musiała znaleźć się w widocznym dla konsumenta miejscu. 

Opinie dotyczące produktów będą weryfikowane, a przedsiębiorca jest zobowiązany podać informację o sposobie tej weryfikacji. Co więcej - został on zobowiązany do poinformowania, czy zamieszcza wszystkie opinie, czy wybiera jedynie te pozytywne. Obowiązuje wyraźny zakaz zamieszczania opinii fałszywych lub zniekształconych. 

Jeśli za jakieś usługi cyfrowe konsument zapłaci swoimi danymi - zyskuje taką samą ochronę jak w przypadku gdyby zapłacił określoną cenę. W takim przypadku może chociażby odstąpić od umowy. 

Prezentacje handlowe na wycieczkach dla seniorów często kończą się zawarciem przez konsumentów umowy na wyjątkowo niekorzystnych warunkach. W związku z tym przygotowano dla nich specjalny pakiet ochronny, gwarantujący możliwość odstąpienia od umowy w ciągu 30 dni, jeśli została zawarta podczas wycieczki lub podczas nieumówionej wcześniej wizyty w domu, a zawarta w takich okolicznościach umowa pożyczki i inna umowa finansowa będzie nieważna. 

Co więcej, przedsiębiorca korzystający z takiej formy sprzedaży nie może przyjąć płatności za towar lub usługę przed upływem terminy na odstąpienie od umowy.