Musi być to dokonane na dzień 31 grudnia. Przeprowadza się to poprzez podsumowanie kolumn księgi oraz sporządzenie i wpisanie do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych.
Księga przychodów i rozchodów nie zawiera informacji, które zgodnie z zasadami rachunkowości muszą być uwzględnione w bilansie otwarcia, gdyż jako uproszczona forma ewidencji podatkowej rejestruje ona tylko przychody i koszty. W związku z tym należy ustalić, jakie aktywa trwałe i obrotowe posiada firma, tj. zapasy towarów, wyrobów, środki pieniężne na rachunku bankowym, środki pieniężne w kasie, środki trwałe, środki transportu, wartości niematerialne i prawne, należności. Powinno się również ustalić pasywa, a co za tym idzie, konieczna jest pełna inwentaryzacja.
Inwentaryzacji można dokonać za pomocą spisu z natury, podobnie jak dla księgi podatkowej, jednak należy go rozszerzyć.
Zgodnie z art. 26 uor można ją przeprowadzić za pomocą:
- spisu z natury - obejmuje składniki zapasów, aktywa pieniężne, z wyjątkiem zgromadzonych na rachunkach bankowych, środki trwałe,
- otrzymanych potwierdzeń od banków - dotyczących środków pieniężnych na rachunkach bankowych,
- otrzymanych potwierdzeń od kontrahentów - inwentaryzacji podlega stan należności, udzielonych pożyczek, a także stan powierzonych kontrahentom własnych aktywów,
- weryfikacji dokumentów - polega ona na porównaniu zapisów ksiąg rachunkowych z posiadanymi dokumentami źródłowymi. Metodą tą inwentaryzuje się m.in. grunty i środki trwałe o utrudnionym dostępie (np. instalacje), należności sporne i wątpliwe, należności i zobowiązania wobec pracowników i z tytułów publicznoprawnych, wartości niematerialne i prawne, rozliczenia międzyokresowe czynne i bierne, kapitały (fundusze) własne, fundusze specjalne (ale nie ZFŚS, który wymaga potwierdzenia salda przez bank).
