Działalność nieewidencjonowana - kto musi płacić składki ZUS?

Takie pytanie wpłynęło do gdańskiego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. 

Podmiot, który chciał nawiązać współpracę z osobami prowadzącymi działalność nieewidencjonowaną, miał wątpliwość, czy stanie się płatnikiem składek za te osoby, w przypadku nawiązania z nimi umowy o współpracę, zbliżonej do umowy zlecenia. 

Co więcej, niektóre z osób, które mają stać się kontrahentami, są już zatrudnione w tej firmie na podstawie umowy o pracę, jednak zakres ich działań jest całkowicie inny, niż ten, który dotyczyłby współpracy w ramach dodatkowej umowy. 

Na początku warto przyjrzeć się definicji działalności nieewidencjonowanej, która znajduje się w art. 5 Prawa przedsiębiorców. Zgodnie z nią, nie jest działalnością gospodarczą działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. Nie dotyczy to działalności wykonywanej wr amach spółki cywilnej. 

Ważne: Osoba prowadząca działalność nieewidencjonowaną nie prowadzi działalności gospodarczej, nie podlega wpisowi do Centralnej Ewidencji Informacji o Działalności Gospodarczej, a w konsekwencji, nie odnosi się do niej art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. 

Przywołany przepis ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych określa definicję osoby prowadzącą działalność gospodarczą, w której nie mieszczą się osoby prowadzące działalność nieewidencjonowaną. 

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne i rentowe dotyczy osób prowadzących działalność gospodarczą oraz osób z nimi współpracujących, a także osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, czy też innej umowy o świadczenie usług, do której mają zastosowanie przepisy dotyczące umowy zlecenia. 

Firma uznała, że w takiej sytuacji nie będzie ona płatnikiem składek z tytułu umowy o współpracy. Zakład Ubezpieczeń społecznych, uznał to stanowisko za błędne. Tym samym w sytuacji gdy osoba prowadząca działalność nieewidencjonowaną, nie ma innego tytułu na podstawie którego podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu, to nawiązujący z nią współpracę świadczeniobiorca, staje się płatnikiem składek na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne.