Zmiana przepisów COVID-owych.

W 2022 r. nie przewidziano w Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 środków dla ministra właściwego do spraw pracy.  Z obecnie obowiązujących przepisów wykreśla się więc zdania dotyczące zwrotów środków z tego funduszu do Funduszu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Projektodawcy zaznaczają jednak, że Fundusz Przeciwdziałania COVID-19 nadal ma środki, które mogą być przeznaczone na zwrot wydatków poniesionych w związku z przeciwdziałaniem COVID. Tym samym zarówno Fundusz Pracy jak i FGŚP może być z niego zasilony, jednak nie będzie już zapisów o obligatoryjnym zwrocie. 

Określone w ustawie podmioty, m.in przedsiębiorcy o określonych PKD, u których w następstwie COVID-19 wystąpił spadek obrotów gospodarczych, mogli wystąpić z wnioskiem o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy oraz o wypłatę ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych dofinansowania wynagrodzenia. Jeśli jednak podmioty nie wywiązały się ze swoich obowiązków, będą zobowiązane do zwrotu dofinansowania. Nowelizacja przyznaje dyrektorowi Wojewódzkiego Urzędu Pracy zdolność prawną i sądową w zakresie zadań związanych z dochodzeniem zwrotu należności. Ustawodawca nie chciał, aby pojawiły się wątpliwości co do możliwości występowania dyrektora Wojewódzkiego Urzędu Pracy jako wierzyciela w przypadku postępowań restrukturyzacyjnych i upadłościowych. 

Dyrektor będzie mógł zgodzić się odroczenie terminu płatności lub rozłożenie na raty należności przedsiębiorcy zobowiązanego do zwrotu dofinansowania. Dotyczy to przedsiębiorców, wobec których prowadzone jest postępowanie restrukturyzacyjne. Ta regulacja ma zrównać sytuację prawną przedsiębiorców objętych restrukturyzacją, do tych, którzy środki dofinansowań zwracają na podstawie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. W tym drugim przypadku przepisy zakładają, że z przedsiębiorcą będzie zawarte porozumienie na podstawie którego będzie ona zwracał należności. 

Każdy podmiot, który otrzymał dofinansowanie może także złożyć wniosek o umorzenie należności. Nie jest to uzależnione od prowadzenia postępowania restrukturyzacyjnego. Wniosek musi być zaopiniowany przez dyrektora Wojewódzkiego Urzędu Pracy i przekazany do dysponenta Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Zmiana przepisów dotknęła także świadczenie postojowe, a dokładniej zasady jego zwrotu. Przewiduje się uproszczenie procedur odstąpienia od żądania zwrotu nienależnie pobranego świadczenia. 

Jeśli kwota nienależnie pobranego świadczenia nie przekracza dziesięciokrotności kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, ZUS może zrezygnować z dochodzenia zwrotu świadczenia. Powinien jednak wydać w tej sprawie decyzję administracyjną. Przepisy to zmieniają, rezygnując z konieczności wydawania tego aktu. Motywowane jest to zasadą racjonalności.  

Ważne: ZUS będzie mógł odstąpić od dochodzenia zwrotu nienależnie pobranego świadczenia postojowego, jeśli kwota nie przekracza dziesięciokrotności upomnienia, świadczenie nie jest objęte układem ratalnym lub jego egzekucja okazała się bezskuteczna, albo gdy nastąpił zgon zobowiązanego. 

Kolejna zmiana specustawy dotyczy sytuacji ZUS. W momencie pojawienia się stanu pandemii, do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych spływały rozliczne wnioski i istniało niebezpieczeństwo, że trudno będzie utrzymać gwarantowany ustawą termin ich rozpatrywania. Nie było to jednak związane z opieszałością ZUS, a z sytuacją nadzwyczajną. Dlatego mocą specustawy ZUS otrzymał pewnego rodzaju ochronę. Wprowadzono przepis, zgodnie z którym ZUS nie był zobowiązany do wypłaty odsetek ustawowych za opóźnienie, jeśli termin wydania decyzji lub wypłaty świadczenia przypadał w okresie obowiązywania stanu zagrożenia lub epidemii, albo w okresie 30 dni po ich odwołaniu. 

W związku ze zmianą sytuacji, projektodawca słusznie zauważa, że utrzymywanie ochrony dla ZUS nie jest już potrzebne. Postulowana zmiana ma ograniczyć tę ochronę. ZUS nie będzie płacił odsetek za opóźnienie jeśli termin wydania decyzji lub wypłaty przypada na czas zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii jednak nie później niż do 31 grudnia 2021 r. 

Ustawa covidowa rozszerzyła możliwość stosowania nadruku imienia i nazwiska na decyzjach ZUSu. Rozwiązanie to świetnie się sprawdziło, w związku z czym zostaje ono wprowadzone na stałe, a jego zakres będzie rozszerzony na wszystkie świadczenia emerytalno-rentowe przyznawane i wypłacane przez ZUS, a także świadczenia pieniężne w razie choroby i macierzyństwa. 

Możliwość nadruku zamiast osobistego podpisu pracownika znacznie przyspieszy proces wydawania decyzji. Co więcej, będzie mogła być wydana także w przypadku, gdy pracownik wykonuje swoje zadania zdalnie, czyli nie ma go fizycznie w oddziale ZUS. 

Dzięki wprowadzeniu tego rozwiązania, łatwiej będzie wprowadzić także rozwiązania masowego automatycznego wysyłania pism i decyzji o świadczenia emerytalno-rentowe. 

Uporządkowano także zasady doręczeń elektronicznych dla pism z ZUS. Doręczanie nastąpi na wskazany adres do doręczeń elektronicznych, a następnie pismo będzie przekazane na profil PUE. 

Ważne: Pismo uznaje się za doręczone w momencie odbioru pisma na profilu PUE oraz po upływie 14 dni od umieszczenia pisma na tym profilu.