Będą zmiany w zasadach ujmowania operacji gospodarczych

Zgodnie z wprowadzoną zmianą państwowe jednostki budżetowe będą ujmować wymienione dochody i wydatki faktycznie (kasowo) zrealizowane na rachunkach bankowych w danym roku budżetowym. Nie będą przy tym uwzględniały okresu przejściowego określonego w przepisach rozporządzenia ministra finansów z 15 stycznia 2014 r. w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budżetu państwa (Dz.U. z 2016 r. poz. 69). Okres przejściowy wprowadzono dla operacji na rachunkach bankowych dla obsługi budżetu państwa w celu zaliczenia operacji dokonanych z końcem roku na rachunkach właściwego roku budżetowego.

Nowelizacja wynika z faktu, iż zasady sporządzania sprawozdań budżetowych (zasada kasowa) są inne niż zasady sporządzania sprawozdań finansowych (zasada memoriałowa). Podstawą sporządzenia sprawozdań – zarówno finansowych, jak i budżetowych – są księgi rachunkowe. Sposób ich prowadzenia powinien umożliwić sporządzenie obydwu rodzajów sprawozdań zgodnie z obowiązującymi, choć różnymi, zasadami odnoszącymi się do nich. Wskazać należy, iż zgodnie z ustawą o finansach publicznych (dalej: uofp) jednostki sektora finansów publicznych, w tym państwowe jednostki budżetowe, prowadzą rachunkowość zgodnie z przepisami o rachunkowości, z uwzględnieniem przepisów ustawy o finansach publicznych.

Z art. 20 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2016 r. poz.1047) wynika obowiązek wprowadzenia do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego, w postaci zapisu, każdego zdarzenia, które nastąpiło w tym okresie sprawozdawczym. A zatem zgodnie z omawianą zmianą sprawozdanie to powinno odzwierciedlać stany aktywów i pasywów na dzień bilansowy, tj. na dzień 31 grudnia.

W sytuacji gdy na dzień bilansowy państwowa jednostka budżetowa posiada na rachunku bankowym środki pieniężne z tytułu dochodów/wydatków (potwierdzone wyciągiem bankowym na dzień 31 grudnia), które nie zostały przelane na rachunek budżetu państwa do dnia bilansowego, wówczas – zgodnie ze stanem faktycznym, na podstawie art. 20 ust. 1 uor – powinny być one ujęte w księgach rachunkowych danego roku.

Proponowana zmiana będzie miała jedynie zastosowanie przy prezentacji danych w sprawozdaniu finansowym i nie dotyczy prezentowania dochodów i wydatków w sprawozdaniach budżetowych. Jej skutkiem będzie to, iż suma dochodów i wydatków dokonywanych w okresie przejściowym przenoszona będzie na konto 800 „Fundusz jednostki” w roku następnym. W związku z tym konieczne będzie dostosowanie wzorów formularzy Rb w zakresie dochodów i wydatków (określonych w rozporządzeniu ministra finansów z 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej; Dz.U. z 2016 r. poz. 1015) do projektowanych zmian. Zaproponowano zatem wprowadzenie vacatio legis w tym zakresie, w celu umożliwienia jednostkom przygotowania się do stosowania nowych zapisów. W przepisach przejściowych do rozporządzenia określono, iż w przedmiotowym zakresie obowiązek stosowania nowych rozwiązań wystąpi po raz pierwszy w 2018 roku, tym samym w roku 2017 będą nadal obowiązywać dotychczasowe zasady (tj. uwzględnianie okresu przejściowego).