Opóźnienie w załadunku – kiedy można żądać odszkodowania od załadowcy

Jeżeli rola przewoźnika sprowadza się tylko do podmiotu dokonującego przemieszczenia rzeczy, to z zasady przewoźnik odpowiada wyłącznie za ten etap łańcucha transportowego. Wówczas przewoźnik winien baczną uwagę zwrócić na rodzaj przyjmowanych do przewozu rzeczy, ich stan oraz opakowanie. Przewoźnik może bowiem odmówić przyjęcia do przewozu rzeczy, których stan jest wadliwy, opakowanie niedostateczne lub uniemożliwiające dokonanie prawidłowego zamocowania lub późniejszego rozładunku bez uszkodzenia.

Jednakże przewoźnik ma prawo przyjąć do przewozu taki ładunek, uzależniając to od zamieszczenia przez nadawcę w liście przewozowym odpowiedniego oświadczenia o stanie przesyłki. Pamiętać bowiem należy, że za pogorszenie stanu ładunku podczas przewozu może odpowiadać właśnie przewoźnik.

Jeśli czynności ładunkowe wykonuje również przewoźnik – zgodnie z zawartą umową z nadawcą – wówczas oczywiście rozszerza się odpowiedzialność przewoźnika o odpowiedzialność załadowcy i/lub rozładowcy. Jeśli brak jest takiego zapisu w umowie, wówczas czynności ładunkowe należą odpowiednio do obowiązków nadawcy lub odbiorcy. Podmiot wykonujący czynności ładunkowe ma obowiązek wykonać je w sposób zapewniający przewóz przesyłki towarowej, zgodnie z przepisami zarówno o ruchu drogowym jak i o drogach publicznych, a w szczególności w sposób niepowodujący powstania zagrożenia bezpieczeństwa w trakcie przewozu. Dotyczy to w szczególności odpowiedniego zabezpieczenia ładunku przed przemieszczaniem się w trakcie jazdy, zachowania dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu i nacisków osi. Odpowiedzialność przewoźnika w tym zakresie również istnieje, gdyż nie powinien podjąć się przewozu ładunku źle zamocowanego, o masie większej niż dopuszczalna ładowność, lub rozmieszczonego w sposób powodujący nadmierne obciążenie którejś z osi pojazdu.

Przyjmując na przesyłkę list przewozowy, przewoźnik jest obowiązany dostarczyć przesyłkę w oznaczonym terminie. Każde opóźnienie w realizacji przewozu wynikłe nie z winy przewoźnika, co do zasady, wydłuża termin dostarczenia przesyłki o czas wynikłego opóźnienia. Jeśli zatem czynności ładunkowe wydłużają się z winy załadowcy, który np. załadował niewłaściwy ładunek, załadował go za mało lub za dużo i należy dokonać doładowania lub rozładowania części rzeczy, albo wynikły jakieś inne zdarzenia podczas załadunku, które powodują nadmierny przestój, np. wypadek, wówczas przewoźnik powinien odnotować fakt takiego przedłużenia i zawieszenia biegu terminu dostawy w liście przewozowym. Ważne jest, aby podać również czas trwania takiego niezawinionego przestoju, aby jasne było, o ile wydłuża się umówiony termin dostawy.

Przewoźnik nie może domagać się zatem od załadowcy odszkodowania za opóźnienie załadunku, gdyż takie niezawinione przez przewoźnika opóźnienie nie powoduje uchybienia terminowi dostawy, gdyż po prostu wydłuża ten termin.