Mieszkanie w biurze lub galerii - ułatwienie przekształceń

Minister Rozwoju i Technologii zakłada, że dzięki zmianie przepisów pozwalających na przekształcenie budynków handlowych i budynków biurowych powstanie w szybkim tempie kilka tysięcy mieszkań. Projekt ustawy o zmianie sposobu użytkowania niektórych budynków niemieszkalnych na budynki mieszkalne ma już niebawem trafić do Sejmu. 

Idea zrodziła się z analizy sytuacji na rynku nieruchomości. Z jednej strony przyczynił się do tego rozwój pracy zdalnej i usług e-commerce, na co największy wpływ miała pandemia. To przełożyło się na zwolnienia powierzchni biurowych i handlowych. Praco biurowa została zastąpiona pracą zdalną bądź hybrydową. Handel przeniósł się do internetu. W efekcie np. wielkopowierzchniowe hipermarkety o powierzchni powyżej 2000 mkw opustoszały. Generuje to straty dla właścicieli takich obiektów. 

Z drugiej strony - brakuje mieszkań. Więc resort rozwoju wpadł na pomysł, żeby połączyć potrzeby mieszkaniowe z potrzebą znalezienia zastosowania dla opustoszałych budynków, bo ekonomiczniejszym rozwiązaniem będzie ich przekształcenie niż wyburzanie. Oczywiście muszą spełniać wymogi techniczne. 

Aby proponowane rozwiązanie było możliwe, konieczna jest także zmiana podejścia do przeznaczenia terenów i ich funkcji. Wzorem miast europejskich resort chce rozważać wielofunkcyjne ośrodki z mieszanym przeznaczeniem. Podobne podejście chciałby wdrożyć dla budynków, których ma nie ograniczać przeznaczenia, a raczej aktualne potrzeby. Jednak ta elastyczność nie może być postrzegana jako patodeweloperka - mieszkania powstałe na skutek przeznaczenia, będą musiały spełniać odpowiednie standardy. Zapowiada chociażby transformację tzw. Mordoru (warszawska dzielnica biurowa). 

Ułatwienia, które mają zostać wprowadzone najnowszymi przepisami dotyczą przede wszystkim możliwości zmiany przeznaczenia terenu uchwałą samorządu. Dotyczy to tych terenów, na których są istniejące budynki biurowe lub obiekty handlowe o powierzchni sprzedażowej powyżej 2 tys. mkw. Przyjmuje się termin dwóch lat na zmianę sposobu użytkowania tych budynków a także na ich przebudowę bez pozwolenia i zgłaszania. Nie dotyczy to jednak elementów konstrukcyjnych budynków. 

• Schroniska i poprawczaki jako tymczasowy dom ukraińskich dzieci 
• Prawo budowlane pozwala uchodźcom mieszkać w budynku niemieszkalnym 

Właściciele budynków, które teraz świecą pustkami mogą zmienić je w dobrze prosperującą inwestycję. Jednak ma to swoją cenę. Proponowane zmiany mają ułatwić gminom wykup 5% powierzchni lokali na preferencyjnych warunkach. Cena wykupu ma odpowiadać 50% kosztów utworzenia lokalu. Lokale mogą pochodzić z innej inwestycji - mają być jednak nowe i znajdować się na terenie tej gminy. 

Gmina może dodatkowo skorzystać z programu budownictwa socjalnego i komunalnego, dzięki czemu otrzyma 50% ceny zakupu lokali mieszkalnych. Ostatecznie więc, poniesie koszt wynoszący jedynie 25% ceny utworzenia lokali, które będzie mogła przeznaczyć na wynajem osobom o mniejszych dochodach. 

• Zmiany w przepisach o mieszkalnictwie społecznym i prawie budowlanym 
• Budynki niemieszkalne łatwiej będzie przekształcić w mieszkalne