Problem pustostanów - co mogą zrobić gminy?

Rządowy program budownictwa socjalnego i komunalnego jest narzędziem, które gminy mogą wykorzystać do przekształcania pustostanów w lokale mieszkalne. 

Wiceminister rozwoju i technologii na konferencji prasowej w Otwocku zachęcał gminy do remontów pustostanów i korzystania z możliwości, które daje wspomniany program. 

Dofinansowanie na ten cel można uzyskać z rządowego programu wsparcia, konieczne jest jednak złożenie wniosku do Banku Gospodarstwa Krajowego, aby otrzymać pieniądze na przywrócenie pustostanów do użytkowania. Kwota dofinansowania może wynosić nawet 80% poniesionych kosztów. Dotyczy to także remontów w celu przekształcania nieużywanych obiektów np. usługowych, na mieszkania. Gminy mają możliwość uzyskać wsparcie także na udział inwestycjach innych inwestorów, takich jak SIM, TBS, spółdzielnie mieszkaniowe.

Pieniądze z Funduszu Dopłat w 2022 r. zostały przeznaczone na 347 gminnych inwestycji mieszkaniowych. W ich ramach powstanie albo zostanie zmodernizowanych 4 659  lokali mieszkalnych. Przyznana kwota wsparcia wynosi 853 mld złotych. 

Kolejne inwestycje są przewidziane na rok 2023. W trakcie rozpatrywania już teraz jest ok. 146 wniosków dotyczących 3 627 mieszkań, do których dofinansowanie ma wynosić ponad 801 mln zł. Przełożenie inwestycji na rok 2023 wynika - jak zaznacza resort rozwoju na swojej stronie internetowej - nie z braku środków, lecz z obowiązujących w programie zasad, które pozwalają zakwalifikować wnioski jedynie do końca września. Dzięki temu finansowanie zamykane jest w jednym roku - co ułatwia rozliczenia. 

W 2022 r. 56% wniosków dotyczyło remontów pustostanów gminnych. Niemal połowa wniosków będących w trakcie rozpatrywania także tego dotyczy. 

Samorządy korzystają z uproszczeń procedur dotyczących przebudowania i remontowania oraz zmiany przeznaczenia swoich budynków, które mają być przeznaczone na cele mieszkalne. Inwestycje, które zostaną rozpoczęte do 31 lipca 2024 r. nie muszą realizować zasad przewidzianych w przepisach ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a nawet przepisów techniczno budowlanych - z wyjątkiem tych określających wymagania dotyczące nośności i stateczności konstrukcji, bezpieczeństwa użytkowania, bezpieczeństwa pożarowego oraz higieny, zdrowia i środowiska.

Inwestor zamiast uzyskiwać pozwolenie na budowę czy nawet dokonywać zgłoszenia jedynie informuje nadzór budowlany o rodzaju, zakresie i terminie robót remontowych a także o dotychczasowym i zamierzonym sposobie użytkowania budynku lub jego części - w przypadku zmiany sposobu użytkowania.