Resort Edukacji, w odpowiedzi na interpelację poselską, stwierdził że oceny pełnoletniego ucznia powinny być jawne dla niego oraz dla nauczycieli i dyrektora szkoły, ale mogą być zastrzeżone dla rodziców. Dziś żaden regulamin szkoły nie pozwala utajniać ocen, być może zmieni to nowe rozporządzenie MEN.
Dla nauczycieli oraz dyrektora szkoły podstawą do ujawniania ocen uczniów rodzicom i prawnym opiekunom jest § 5 ust. 1 rozporządzenia MEN w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych. Zgodnie z przepisami wgląd do dokumentacji przebiegu nauczania mają uczniowie i ich opiekunowie. Choć regulamin szkoły może uprawnić osoby pełnoletnie do samodzielnego usprawiedliwiania nieobecności, to nie może zabronić opiekunom wglądu do dokumentacji przebiegu edukacji.
GIODO: oceny dla nauczycieli, ale nie dla rodziców
W opinii Głównego Inspektora Ochrony Danych Osobowych ujawnianie ocen przez nauczycieli lub dyrektora szkoły opiekunom pełnoletnich uczniów może stać w sprzeczności z art. 92 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy zgodnie z którym dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską do osiągnięcia pełnoletniości.
Taki stosunek do jawności ocen jest problemem dla nauczycieli i dyrektora szkoły, bowiem obowiązujące obecnie rozporządzenie jest aktem na podstawie regulamin szkoły wprowadza zasady oceniania. W oparciu o oceny nauczyciele przekazują rodzicom informacje o osiągnięciach bądź trudnościach w nauce (§ 3 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia w sprawie warunków i sposobu oceniania). Wyraźnie jednak brakuje jednoznacznych regulacji określających prawa ucznia pełnoletniego.
Regulamin szkoły nie może być sprzeczny z rozporządzeniem MEN
W niektórych szkołach już dziś regulamin szkoły wprowadza możliwość samodzielnego usprawiedliwiania nieobecności przez osoby pełnoletnie. Ze strony dyrektora szkoły nie ma jednak zalecenia dla nauczycieli, by nie udzielali rodzicom informacji o frekwencji i ocenach tych uczniów. Gdyby w regulaminie pojawiły się takie zapisy, można by uznać, że są niezgodne z § 5 ust. 1 rozporządzenia w sprawie warunków i sposobu oceniania.
Jawność ocen – konieczne są nowe regulacje prawne
Obecnie zdania w sprawie jawności ocen pełnoletnich uczniów są podzielone. Nie zawsze wystarczającym argumentem dla nauczycieli jest osiągnięcie pełnoletniości. Uważają oni, że mają obowiązek informować prawnych opiekunów ucznia o przebiegu jego edukacji. W związku z powyższym w odpowiedź na interpelację (nr 11611) wyraźnie wskazuje, że obecnie w MEN prowadzone są prace nad nowelizacją przepisów o warunkach i sposobie oceniania. Planowane jest wprowadzenie możliwości zastrzeżenia dostępu do danych o przebiegu nauczania przed rodzicami w przypadku, gdy z racji osiągnięcia pełnoletniości nie posiadają oni władzy rodzicielskiej.
Podstawa prawna:
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. 2007 Nr 83 poz. 562 z późn. zm.) § 3 ust. 2 pkt 4 i § 5 ust. 1.
- Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. 1964 nr 9 poz. 59) art. 92.
Marta Wysocka
