Pandemiczne zawieszenie terminów... podatkowych

Rzecznik Praw Obywatelskich przekazał swoje stanowisko w sprawie art. 15zzr ustawy covidowej. Przepis jest aktualnie przedmiotem analizy Naczelnego Sądu Administracyjnego, na skutek przedstawienia zagadnienia do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów. Jest to efekt skargi kasacyjnej podatnika. 

Ważne: Zdaniem RPO rozwiązanie zgodnie z którym bieg terminu prawa podatkowego zostanie z mocy ustawy zawieszony, jest możliwe jedynie w sytuacji, gdy przepis działa na korzyść podatnika. 

RPO proponuje, by uchwała odpowiadająca na pytanie, czy art. 15 zzr ust 1 ustawy COVID-19 w brzmieniu nadanym Ustawą Zmieniającą z dnia 31 marca 2020 r. dotyczy również wstrzymania rozpoczęcia i zawieszenia biegu terminów przewidzianych przepisami prawa podatkowego, sugeruje, że wspomniany przepis powinien być interpretowany z uwzględnieniem gwarancyjnego charakteru art. 2 Konstytucji. Tym samym zawieszenie podatkowych terminów przedawnienia może jedynie mieć miejsce, gdy będzie ono na korzyść podatnika. 

Dotychczas nie ma jednej linii interpretacyjnej powołanego przepisu. Niektóre sądy administracyjne stoją na stanowisku, że użyte w ustawie covidowej sformułowanie "terminy prawa administracyjnego" odnosi się także do przepisów podatkowych. Orzeczenia te w większości dotyczyły terminu uprawniającego do zastosowania zwolnienia podatkowego w podatku od spadków i darowizn w przypadku osób najbliższych. Było to więc rozstrzygnięcie korzystne dla podatnika, gdyż sądy podkreślały, że priorytetem w tym czasie była ochrona zdrowia, więc wymaganie stosowania sześciomiesięcznego terminu stałoby w sprzeczności z zasadą zaufania obywatela do państwa. 

Inne rozstrzygnięcia dotyczy np. przedawniania zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości. 

Druga linia orzecznicza wskazuje, że art. 15zzr ustawy covidowej do terminów podatkowych w ogóle się nie odnosi, bo nie można uznać prawa podatkowego za część prawa administracyjnego. 

RPO zauważa, że organy podatkowe stosowały omawiany przepis dość instrumentalnie, raz uznając, że terminy prawa podatkowego zostają zawieszone, w innych przypadkach natomiast - że nie. Można odnieść wrażenie, że mamy w tym przypadku do czynienia z interpretacja "in dubio pro fisco", zamiast "in dubio pro tributario". A przecież - jak podkreśla Trybunał Konstytucyjny - niejasne regulacje podatkowe powinny być interpretowane na korzyść podatnika.