Przekroczenie prędkości - co z marginesem błędu?

W tej sprawie Rzecznik Praw Obywatelskich pisze do ministra spraw wewnętrznych, w związku z licznymi skargami, które wpływają do jego biura po zmianie przepisów Prawa o ruchu drogowego w kontekście wprowadzenia w taryfikatorze kary grzywny za przekroczenie prędkości do 10 km/h - czyli począwszy od 1 km/h.

Urządzenia pomiarowe - czy to zainstalowane w samochodach i innych pojazdach, czy też wykorzystywane przez policję, mają swój margines błędu. Jednak ten margines nie został uwzględniony w przepisach, które sankcjonują przekroczenie prędkości nawet o 1 km/h. 

W rozporządzeniu ministra gospodarki z 17 lutego 2014 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać przyrządy do pomiaru prędkości pojazdów w kontroli ruchu drogowego oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów, określono, że wartość błędów granicznych dopuszczalnych dla przyrządu wykazana podczas badań przeprowadzonych poza laboratorium wynosi +/- 3 km/h przy prędkościach do 100 km/h i około 3% mierzonej wartości dla prędkości powyżej 100 km/h. 

Wydaje się, że skoro margines błędu dla urządzeń pomiarowych wynosi 3 km/h, racjonalnie byłoby wprowadzić zasadę zgodnie z którą sankcjonowane będzie przekroczenie dopuszczalnej prędkości dopiero o 4 km/h. W przepisach nie uwzględniono problemu marginesu błędu, nazywanego "marginesem technicznym". W przypadku przekroczenia prędkości o 1 km/h obwiniony może jedynie nie przyjąć mandatu, aby sprawę rozstrzygnął sąd. 

Nieuwzględnienie marginesu błędu w przepisach o wykroczeniach drogowych ma poważne konsekwencje dla kierowców. Jeśli bowiem policyjny radar wskazuje 53 km/h w miejscu gdzie jest ograniczenie prędkości do 50 km/h, to można przypuszczać, że kierowca jechał zgodnie z przepisami i wykroczenia nie popełnił. 

Oczywiście może się okazać, że jechał 56 km/h jednak w prawie wykroczeń przyjmuje się zawsze interpretację na korzyść obwinionego. 

Podobnie z wyższymi prędkościami - jeśli np. radar pokazuje przekroczenie prędkości o 31 km/h, kierowca mógł poruszać się z prędkością 28 km/h - a wtedy miałby mniej punktów karnych i mniejszy mandat. Problem tych niepewnych 3 km/h jest także aktualny dla recydywy wykroczeniowej czy dla sankcji zatrzymania prawa jazdy w przypadku przekroczenia prędkości o 50 km/h w terenie zabudowanym. 

Zdaniem RPO przepisy powinny uwzględnić margines błędu technicznego i uzależniać wymiar sankcji od "przyjętego pomiaru" czyli wyniku wskazanego przez urządzenie takiej jak radar, pomniejszonego o maksymalny margines błędu pomiaru.