Składka zdrowotna w Polskim Ładzie - skargi przedsiębiorców

Polski Ład wprowadził nowe zasady rozliczania składki zdrowotnej. Przed 2022 r. jednolite zasady ustalania podstawy wymiaru tej składki obowiązywały dla wszystkich prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Od 2022 r. zasady różnią się, w zależności od przyjętej formy opodatkowania. Ważna i niewątpliwie dotkliwa dla przedsiębiorców zmiana dotyczy także braku możliwości odliczenia składki na ubezpieczenia zdrowotne od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. 

Wprowadzone przepisy są tematem licznych skarg przedsiębiorców. Podkreślają w nich, że dochód z działalności gospodarczej dla obliczania podstawy wymiaru składki zdrowotnej jest określany inaczej niż dochód dla celów podatkowych. W konsekwencji przedsiębiorcy płacą składkę zdrowotną od wyższej podstawy niż podatek dochodowy. Zaznaczają również, że samo ustalenie podstawy wymiaru składki zdrowotnej jest skomplikowane. 

Za każdy miesiąc podlegania ubezpieczeniu przedsiębiorca opłaca składkę zdrowotną. Wysokość składki jest uzależniona od miesięcznej podstawy wymiaru, którą stanowi dochód z działalności gospodarczej w poprzednim miesiącu niż ten, za który opłacana jest składka. Jednak jeśli ustalona podstawa wymiaru składki zdrowotnej w danym miesiącu jest niższa niż minimalne wynagrodzenie obowiązujące w pierwszym dniu roku składkowego, to jako podstawę wymiaru przyjmuje się kwotę tego wynagrodzenia. Przy obliczaniu składki zdrowotnej nie można więc uwzględnić poniesionej straty - choć można ją uwzględnić dla celów podatkowych. 

W piśmie z biura RPO podkreślono również, że dla celów składki zdrowotnej nie jest możliwe uwzględnienie kosztów poniesionych w okresie zawieszenia wykonywania działalności. 

Dyrektor Zespołu BRPO prosi dyrektora Departamentu Podatków Dochodowych w Ministerstwie Finansów o ustosunkowanie się do zgłoszonych problemów. Prosi również o ocenę pod kątem zasadności ewentualnych zmian legislacyjnych.