Składki na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia komandytariusza

Z wnioskiem o interpretację przepisów zgłosił się przedsiębiorca, który prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki komandytowej. Komplementariusza są uprawnieni do prowadzenie spraw spółki. Jednak umowa spółki ma zostać zmieniona. 

W nowej wersji, prawo do prowadzenia spraw spółki mają zyskać komandytariusze. W umowie także będzie dodany zapis, zgodnie z którym za to prowadzenie spraw komandytariusze będę otrzymywali wynagrodzenie. Jednak podstawą wypłaty tego wynagrodzenia podobnie zresztą jak podstawą obowiązków komandytariusza, będzie jedynie umowa spółki. Wspólnicy spółki mają otrzymywać wynagrodzenie za prowadzenie spraw spółki wyłącznie po podjęciu uchwały w przedmiocie tego wynagrodzenia. 

Czy kwota wypłacanego w taki sposób wynagrodzenia rodzi obowiązek odprowadzania składek emerytalno-rentowych, wypadkowych i chorobowych? 

Zgodnie z art. 121 §  1 Kodeksu spółek handlowych, komandytariusz nie ma ani prawa ani obowiązku prowadzenia spraw spółki, chyba że inaczej stanowi sama umowa spółki. Właśnie z taką sytuacją mamy do czynienia w omawianej sprawie. 

Zgodnie natomiast z art. 46 ksh w związku z art. 103 ksh wspólnikom spółki komandytowej nie przysługuje wynagrodzenie za prowadzenie spraw spółki. Jednak ta ogólna zasada może zostać zmieniona przez samych wspólników na podstawie art. 37 ksh - zgodnie z którym przepis art. 46 ma zastosowanie jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej. Tym samym odpowiednie zapisy umowy spółki pozwalają komandytariuszom otrzymywać wynagrodzenie za prowadzenie spraw spółki. Wynagrodzenie to - zdaniem przedsiębiorcy składającego wniosek o interpretację - jest wypłacane na podstawie ustawowego obowiązku prowadzenia spraw spółki. Komandytariusza nie będzie łączyła ze spółką żadna dodatkowa umowa cywilnoprawna. 

Po przeanalizowaniu przepisów, przedsiębiorca stanął na stanowisku, że wypłata wynagrodzenia w takiej formie nie rodzi konieczności odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. 

ZUS zgodził się ze stanowiskiem przedsiębiorcy w niniejszej sprawie. Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wynagrodzenie wypłacane na podstawie umowy spółki za prowadzenie jej spraw nie stanowi tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym. 

Nie dojdzie do powstania tytułu do ubezpieczeń społecznych, jeśli spółka nie nawiązuje ze wspólnikiem stosunku obligacyjnego (np. umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej), a istnieje jedynie stosunek organizacyjny. 

ZUS zaznaczył jednak, że zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wspólnicy spółek osobowych mają obowiązek opłacać składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności tak jak osoby prowadzące działalność gospodarczą. Obowiązek ten powstaje przez sam fakt bycia wspólnikiem spółki osobowej - niezależnie od tego czy wspólnik prowadzi sprawy spółki czy też nie. W przypadku spółki komandytowej obowiązek ten spoczywa zarówno na komandytariuszach jak i komplementariuszach. Każdy wspólnik samodzielnie opłaca składki za siebie.