Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę i jednocześnie wykonująca umowę zlecenia, zawartą z innym podmiotem niż własny pracodawca, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu pozostawania w stosunku pracy. Natomiast z tytułu wykonywania umowy zlecenia składki na ubezpieczenia społeczne są dobrowolne albo obowiązkowe, w zależności od wysokości wynagrodzenia z umowy zlecenia.
Z umowy zlecenia ubezpieczenia emerytalne i rentowe mają charakter:
- dobrowolny – jeżeli podstawa wymiaru składek ze stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, wynosi co najmniej tyle, ile wynagrodzenie minimalne.
- obowiązkowy – jeżeli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest niższa od wynagrodzenia minimalnego.
W przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie. Jeżeli zatem pracownik dodatkowo wykonuje umowę zlecenia, obowiązkowo podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu zarówno z tytułu umowy o pracę, jak i z tytułu umowy zlecenia.
Przykład:
Iwona P. w okresie od 1 do 30 czerwca 2012 r. wykonywała umowę zlecenia zawartą ze spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Jednocześnie od 1 września 2011 r. jest ona zatrudniona w spółce jawnej, na podstawie umowy o pracę na 1/2 etatu, z miesięcznym wynagrodzeniem 1200 zł. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, z tytułu pozostawania w stosunku pracy, wyniosła w czerwcu 2012 r. 1.200 zł.
W związku z tym, iż podstawa wymiaru składek ze stosunku pracy jest niższa niż minimalne wynagrodzenie (w 2012 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi – 1500 zł), osoba ta podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym zarówno z tytułu wykonywania umowy o pracę, jak i z tytułu umowy zlecenia. Również obowiązkowe z obu tytułów jest dla niej ubezpieczenie zdrowotne.
Pracodawca (spółka jawna) miał obowiązek zgłosić tę osobę od 1 września 2011 r. do ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowych, chorobowego i wypadkowego oraz ubezpieczenia zdrowotnego. Natomiast zleceniodawca (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) powinien zgłosić tę osobę w okresie od 1 do 30 czerwca 2012 r. do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego oraz ubezpieczenia zdrowotnego. Do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego zleceniodawca zgłasza tę osobę, jeżeli wpłynął wniosek w tej sprawie.
Podstawa prawna
- Ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.).
- Ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.).
Autor: Michał Jarosik, specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych
Opracowanie redakcyjne: Renata Kajewska
