Zaległy ZUS to nie przychód pracownika

Naczelny Sąd Administracyjny stoi na stanowisku, że to płatnik jest obowiązany do zapłaty składek z tytułu ubezpieczenia społecznego. To jest jego obowiązek - a nie obowiązek pracownika czy zleceniobiorcy. Zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, a konkretniej z art. 46 ust. 1 przywołanego aktu prawnego, a także w związku z art. 87 ust. 1 oraz art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych, to płatnik ma obowiązek obliczyć i potrącić z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne za każdy miesiąc kalendarzowy. 

Jeśli więc płatnik wpłaca składki - nawet jeśli są zaległe, to reguluje swój ustawowy obowiązek. Nie ma w tym przypadku do czynienia z uregulowaniem należności za pracownika, czy byłego pracownika, czy zleceniobiorcę. 

NSA zaznaczył w wyroku, że charakter tej wpłaty nie zostaje zmieniony z powodu późniejszego uregulowania należności i pozostawania w zwłoce. Wpłacona przez płatnika składka, nawet jeśli wpłacana jest z opóźnieniem, nadal jest składką na ubezpieczenia społeczne, którą zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy odliczyć od podstawy opodatkowania. 

Ważne: Jeśli płatnik działa w zwłoce i reguluje należność za zaległe składki, robiąc to w ramach swoich publicznoprawnych obowiązków, to nie dokonuje przysporzenia majątkowego z tego tytułu na rzecz zleceniobiorcy.

Jeśli płatnik nie obliczył prawidłowo składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne i nie pobrał ich z wynagrodzenia zleceniobiorcy, to w konsekwencji były pobrane wyższe niż należne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Biorąc powyższe pod uwagę, trzeba stwierdzić że w takiej sytuacji nie ma żadnego przysporzenia po stronie zleceniobiorcy, a tym samym płatnik nie ma obowiązku wystawiać żadnego dokumenty podatkowego.