Rodzina 500+ - zasady uzyskania świadczenia przez obywatela Ukrainy

Świadczenie wychowawcze przysługuje rodzicowi bądź faktycznemu opiekunowi na każde dziecko mieszkające z nim i pozostające na jego utrzymaniu, jeśli nie ukończyło 18 lat.  Przy czym opiekunem faktycznym jest osoba, która uzyskała na swój wniosek postanowienie sądu o przyznaniu prawa do opieki nad dzieckiem. 

Ważne! Wypłata świadczenia z programu 500+ nie jest uzależniona od dochodów. 

Jednym z warunków, które musi spełnić obywatel Ukrainy, jest zamieszkiwanie w Polsce na stałe. Musi to być jednak udokumentowane - a zatem do wniosku o świadczenie wychowawcze z programu Rodzina 500+ należy dołączyć taki dokument jak na przykład:

• karta pobytu z adnotacją "dostęp do rynku pracy",
• zezwolenie na pobyt stały lub karta stałego pobytu,
• decyzja o przyznaniu statusu uchodźcy,
• decyzja o udzieleniu ochrony uzupełniającej,
• decyzja o udzieleniu zgody na pobyt ze względów humanitarnych,
• decyzja o udzieleniu zgody na pobyt tolerowany,
• decyzja o udzieleniu ochrony czasowej w Polsce. 

Zasadą jest elektroniczne składanie wniosku za pośrednictwem platformy PUE ZUS albo zrobić to przez portal Emp@tia. Wiele polskich banków umożliwia składanie takich wniosków w swojej bankowości elektronicznej. Oczywiście zawsze można udać się do najbliższej placówki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jednak trzeba pamiętać, że nie ma możliwości złożenia wniosku o wypłatę świadczenia wychowawczego 500+ w formie papierowej. W placówce można jedynie otrzymać pomoc w wypełnieniu elektronicznego formularza w portalu PUE ZUS.  

W przepisach wskazany jest katalog zdarzeń, które wyłączają możliwość otrzymania świadczenia, mimo spełnienia wszystkich warunków o których mowa wcześniej. 

Rodzic czy opiekun nie otrzymają pieniędzy gdy dziecko pozostaje w związku małżeńskim, bądź też jest już pełnoletnie i samo otrzymuje świadczenie na własne dziecko. 

Świadczenie nie przysługuje również wtedy, gdy dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej pełne utrzymanie, np. w zakładzie poprawczym, zakładzie karny, areszcie śledczym, młodzieżowym ośrodku wychowawczym, schronisku dla nieletnich, ale także w szkole wojskowej czy innej szkole. 

Nie można liczyć na powielone świadczenie 500+ z analogicznym świadczeniem wypłacanym przez inne państwo - jednak nie dotyczy to świadczeń z Wielkiej Brytanii, z państw członkowskich Unii Europejskiej i państw należących do EFTA. 

W sytuacji, kiedy uchodźca przekracza granice naszego kraju, w związku z ucieczką przed wojną, raczej nie będzie przygotowany do spełnienia formalnych wymogów. Trudno oczekiwać od takiej osoby, że będzie miała kartę pobytu z adnotacją dostęp do rynku pracy. Przepisy w tym zakresie jednak nie uległy zmianie. I choć przyznaje się, że dokument potwierdzający przekroczenie granicy w związku z ucieczką przed działaniami wojennymi ze stemplem Straży Granicznej RP jest traktowany jako dokument legalizujący pobyt w Polsce, to trzeba wyraźnie zaznaczyć, że w aktualnym stanie prawnym nie jest on podstawą do wypłaty świadczenia wychowawczego. 

Ważne! Do momentu wprowadzenia nowych przepisów uchodźcy z Ukrainy nie mogą składać wniosków o wypłatę świadczenia wychowawczego 500+. 

Uchodźca będzie miał możliwość skorzystania ze świadczenia dopiero w momencie, gdy otrzyma dokument potwierdzający legalność jego pobytu w Polsce oraz będzie miał dostęp do rynku pracy w naszym kraju. 

źródło:
Komunikat ZUS z 4 marca 2022 - www.zus.pl
Informacja Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej - portal gov.pl
oprac. red.