ZUS nadal może zwlekać z wypłatą świadczeń bez konsekwencji

Zgodnie z art. 31 zd ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych ZUS zwolniony jest z obowiązku wypłaty odsetek ustawowych za opóźnienie, jeżeli termin wydania decyzji lub wypłaty świadczenia przypada w okresie obowiązywania:
a) stanu zagrożenia epidemicznego albo
b) stanu epidemii albo
c) w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu.

Orzecznictwo pokazuje, że ZUS polubił przysługujące mu prawo i powołuje się na nie także wtedy, gdy odsetki dotyczą okresu sprzed wejścia w życie ustawy, jednak dopiero teraz sprawy są rozpatrywane przez sądy (por. m.in. wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu z 25 maja 2021 r. - sygn. IV U 625/20, czy wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z 10 stycznia 2022 r. - sygn. IV Ua 66/21). 

W sytuacji w której co prawda nadal trwa stan zagrożenia epidemicznego, jednak Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest już przeładowany liczbą spraw tak jak w momencie wprowadzenia ustawy - taka ochrona ZUS przed konsekwencjami opóźnień zdaje się bezcelowa. W tej sprawie interweniował Rzecznik Praw Obywatelskich, który starał się wyegzekwować z Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej jakie będą zmiany. Szczególnie, że pojawił się projekt ustawy, który zakładał usunięcie przepisu art 31 zd.

Resort potwierdza, że ZUS jest chroniony przed odsetkami, a przepis - w związku z tym, że nie został uchylony w żadnej innej ustawie - nadal obowiązuje. Co ciekawe, wszystko wskazuje na to, że nadal będzie obowiązywał, czyli niezależnie od postępowania ZUS nie poniesie on żadnych konsekwencji. Projekt przewidujący zmianę - jak stwierdził resort rodziny - nie będzie procedowany w kształcie, w którym został skierowany do opiniowania. Co więcej - pod koniec sierpnia 2022 r. zmieniono nawet tytuł projektu. W pierwotnym kształcie brzmiał on: Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, aktualnie to: Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. W nowej wersji zrezygnowano ze wszystkich zmian, które odnosiły się do ustawy covidowej.  W konsekwencji ZUS nadal może wypłacać świadczenie z opóźnieniem i choć brak jest uzasadnienia w stanie faktycznym do takiego działania - nie musi się martwić o odsetki.