RPO sceptycznie o monitoringu w szkołach

Rada Ministrów przyjęła uchwałę w sprawie rządowego programu wspomagania w latach 2015-2018 organów prowadzących szkoły w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach, Bezpieczna +. Zgodnie z uzasadnieniem do projektu uchwały, działania dotyczące budowania pozytywnego klimatu szkoły i klasy opartego na otwartości i współpracy oraz wdrażania i efektywnego wykorzystania monitoringu szkolnego, będą realizowane w oparciu o rozporządzenie wydane na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie o systemie oświaty.

Projekt przewiduje dofinansowanie monitoringu wizyjnego w szkołach, pomimo tego, że do tej pory żaden przepis rangi ustawowej nie upoważnił organów prowadzących szkoły do instalowania kamer monitorujących na terenie szkół ani nie określił zasad udostępniania nagrań, ich zabezpieczenia czy usuwania.

Wątpliwości co do projektu ma Rzecznik Praw Obywatelskich. Zdaniem RPO utrwalanie wizerunku za pomocą monitoringu jest ingerencją w chronioną konstytucyjnie prywatność osób przebywających w szkole. W związku z tym odpowiednia regulacja upoważniająca do instalowania monitoringu powinna zostać przewidziana w akcie prawnym rangi ustawy i spełniać pozostałe standardy konstytucyjne.

Już w wystąpieniu do ministra edukacji narodowej z 15 lutego 2010 r. Rzecznik podniosła kwestię wspomnianego upoważnienia zawartego w ustawie o systemie oświaty. RPO zasygnalizowała, że wytyczne co do treści aktu wykonawczego wydają się mieć charakter blankietowy, a regulacji na poziomie ustawy wymaga nie tylko upoważnienie do instalowania sieci monitoringu w szkołach, ale także wskazanie dotyczące zasad i celów montowania kamer, sposób postępowania ze zgromadzonymi danymi, kwestia oznaczenia terenu monitorowanego, a także określenie zasad dostępu do nagrań, zabezpieczenia danych oraz usuwania zgromadzonych danych.

Do tej pory jednak nie zostały wprowadzone odpowiednie przepisy ustawowe regulujące zasady prowadzenia monitoringu wizyjnego w miejscach publicznie dostępnych. Rzecznik Praw Obywatelskich poprosiła więc MEN o przedstawienie stanowiska w tej sprawie.

W związku z krytycznymi głosami Ministerstwo Edukacji Narodowej wycofało z programu Bezpieczna + zapisy o finansowaniu monitoringu. MEN zapowiedział, że wróci do tego pomysłu do czasu przyjęcia ustawowych zasad korzystania z kamer.