Konsument odstąpi od umowy bez kosztów, w każdym czasie

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zajmował się sprawą konsumenta, który zawarł z przedsiębiorcą umowę w swoim domu. Jest to doskonały przykład umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorcy, a w takim przypadku konsument korzysta z prawa odstąpienia od umowy. Ma na to - co do zasady - 14 dni. 

Na samym przedsiębiorcy ciąży jednak dodatkowy obowiązek poinformowania konsumenta o tym prawie. W analizowanej sprawie, przedsiębiorca nie dopełnił tego obowiązku. 

Umowa dotyczyła renowacji instalacji elektrycznej, przedsiębiorca zrealizował ją, po czym wystawił konsumentowi fakturę za przeprowadzone prace. Tyle, że konsument w tym momencie odstąpił od umowy. 

Konsument poinformował także, że przedsiębiorcy nie przysługuje żądanie o uregulowanie zapłaty, ponieważ nie poinformował o możliwości odstąpienia od umowy, w związku z czym okres na dokonanie takiego odstąpienia przedłuża się o rok. 

Sprawa trafiła do sądu krajowego. Niemiecki sąd uznał, że na mocy przepisów krajowych, które implementują dyrektywę o prawach konsumenta, brak poinformowania o prawie do odstąpienia zwalnia z obowiązku uregulowania płatności za wykonane świadczenia czy usługi, jeśli ich realizacja nastąpiła przed upływem okresu na odstąpienie. 

Jednak pojawiła się wątpliwość, czy przedsiębiorca traci prawo do jakiejkolwiek rekompensaty, nawet wówczas gdy zrealizował całą umowę. Mogłoby to prowadzić do przysporzenia majątkowego konsumenta, a to naruszałoby zasadę zakazującą bezpodstawnego wzbogacania. 

• Dyrektywa Omnibus – nowe obowiązki sprzedawców od 1 stycznia 2023 r. 
• UOKiK sprawdza przestrzeganie dyrektywy Omnibus 

Zdaniem Trybunały Sprawiedliwości UE: konsument jest całkowicie zwolniony z obowiązku zapłaty za usługi wykonane na podstawie umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa w sytuacji, gdy zainteresowany przedsiębiorca nie przekazał mu informacji o prawie do odstąpienia od umowy, a konsument skorzystał z prawa do odstąpienia od umowy po tym, jak wspomniana umowa została wykonana.

W wyroku podkreślił, że pozwolenie na wypłatę jakiejkolwiek rekompensaty za wykonaną umową nie realizowałoby w pełni celu jaki mają realizować przepisy o ochronie konsumentów. Nie powinno się zatem dopuszczać do sytuacji, by konsument musiał ponieść koszty umowy od której odstąpił, korzystając ze swojego prawa.