W odniesieniu do transgranicznych połączeń spółek kapitałowych napotykały one wewnątrz wspólnoty liczne trudności natury prawnej i administracyjnej. W związku z tym, w celu zakończenia tworzenia i umożliwienia funkcjonowania jednolitego rynku, niezbędne było ustanowienie przepisów wspólnotowych, aby ułatwić transgraniczne połączenia różnych typów spółek kapitałowych, podlegających prawu różnych państw członkowskich.
Przeprowadzenie transgranicznego połączenia się spółek wymagało dochowania określonej procedury. Można w niej wyróżnić dwa etapy:
- kontrola zgodności fuzji trans granicznej z prawem państwa, któremu podlega spółka objęta taką fuzją. Kontrolę taką przeprowadza sąd, notariusz lub inny właściwy organ wyznaczony w prawie krajowym, któremu podlega dana spółka. Etap ten kończy się wydaniem zaświadczenia potwierdzającego zgodność z prawem krajowym połączenia transgranicznego. W ramach tego etapu - aściślej w okresie poprzedzającym ten etap - dokonywana jest znaczna ilość czynności prawnych i faktycznych podejmowanych przez same spółki. Czynności te można zaklasyfikować do tzw.:
- fazy menedżerskiej, obejmującej w szczególności, sporządzenie i ogłoszenie planu połączenia, oraz poddanie tego planu zbadania przez audytora,
- fazy właścicielskiej, składającej się przede wszystkim z zatwierdzenia planu połączenia przez zgromadzenie wspólników (walne zgromadzenie akcjonariuszy) łączących się spółek.
- zweryfikowanie zgodności z prawem połączenia transgranicznego w odniesieniu do tej części procedury, która dotyczy finalizacji fuzji. Kontroli tej dokonuje właściwy organ w państwie, w którym rejestrowana jest fuzja. W etapie tym następuje też zgłoszenie połączenia trans granicznego do sądu rejestrowego;
Wprowadzenie takiej dwuetapowej procedury kontrolnej ma na celu ułatwienie połączeń transgranicznych.
Służyć temu ma właśnie wyraźne odgraniczenie zakresu i kryteriów kontroli przeprowadzanych przez podległe swym „własnym” porządkom prawnym władze.
Nadzór (monitoring) nad ukończeniem oraz zgodnością z prawem procedury podejmowania decyzji w każdej z łączących się spółek powinien być prowadzony przez właściwy dla każdej z tych spółek organ władz krajowych, podczas gdy nadzór (monitoring) nad ukończeniem oraz zgodnością z prawem połączenia trans granicznego powinien być prowadzony przez organ władz krajowych, właściwy dla spółki powstającej w wyniku połączenia trans granicznego. Fuzja trans graniczna dochodzi do skutku z dniem połączenia. Dniem tym jest data wpisania połączenia do rejestru właściwego według siedziby, odpowiednio spółki przejmującej albo spółki nowo zawiązanej (art. 493 § 2 k.s.h., w zw. art. 516(1) k.s.h.).
Podstawa prawna:
- Dyrektywa 2005/56/WE Parlamentu Europejskiego I Rady z dnia 26 października 2005 r. w sprawie trans granicznego łączenia się spółek kapitałowych (Dz. Urz UEL .2012. 156 .1)
- Rozporządzenie Rady (WE) NR 2157/2001 z dnia 8 października 2001 r. w sprawie statutu spółki europejskiej (SE) (2157/2001/WE) Dz.UrzUEL.2001.294.1
