Spółka i jej składniki w definicjach

Data: 02-01-2013 r.

Fuzje i przejęcia spółek nieodmiennie łączą się z obejmowaniem udziałów w zamian za wkłady. Te z kolei, zgodnie z Kodeksem spółek handlowych mogą być pieniężne lub niepieniężne. Wkładem niepieniężnym może być aport, na przykład w formie zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Kryzys gospodarczy zawsze skutkuje ruchem na rynku przejęć i fuzji. Słabsze spółki są przejmowane przez silniejszych konkurentów lub podmioty się łączą, żeby uzyskać efekt synergii. Kupujący i sprzedający muszą jednak pamiętać, że w ten sposób nie pozbywają się długów. Mogą co najwyżej się nimi podzielić.

Przejmując w ten czy inny sposób zorganizowaną część innej spółki warto wiedzieć co na ten temat stanowią przepisy – czyli co się tak naprawdę kupuje.

Co to jest zorganizowana część przedsiębiorstwa

Pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa pojawia się jedynie w obszarze prawa podatkowego. Za zorganizowaną część przedsiębiorstwa uznaje się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych – w tym zobowiązania – przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania (przepisy: art. 4a, pkt. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, art. 5 a, pkt. 4 ustawy o podatku dochodowym osób fizycznych oraz art. 2, pkt. 27 e ustawy o podatku od towarów i usług).

Kodeks cywilny nie zawiera definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Nie istnieje także żadne odesłanie, które pozwoliłoby na odpowiednie stosowanie przepisów o przedsiębiorstwie do jego zorganizowanych (wyodrębnionych) częściach.

Jednak zgodnie z orzecznictwem, zorganizowana część przedsiębiorstwa odpowiada istocie przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym i może być potraktowana jako przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisu art. 551 Kodeksu cywilnego (wyrok Sądu Najwyższego z 25 listopada 2005 r., sygn. akt V CK 381/05, wyrok Sądu Najwyższego z 8 kwietnia 2003 r., sygn. akt IVCKN 51/01).

Jakie są składniki przedsiębiorstwa

Ustawowa definicja przedsiębiorstwa zawarta jest w art. 551, zdaniu 1 k.c. Zatem przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Zdanie drugie powołanego przepisu określa te składniki. Poniżej podajemy przykładowy zestaw:

  1. nazwa przedsiębiorstwa – oznaczenie słowne, które indywidualizuje konkretne przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części, odróżniając je od innych przedsiębiorstw;
  2. własność ruchomości lub nieruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości (np. prawo użytkowania wieczystego);
  3. prawa wynikające z umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych (np. prawo użytkowania, użyczenia);
  4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne (chodzi tu o wierzytelności wynikające ze stosunków prawnych, których przedsiębiorca był stroną; zgodnie z orzecznictwem mogą to być także wierzytelności z tytułu kar umownych (wyrok Sądu Najwyższego z 24 października 2003 r., sygn. akt III CK 57/02);
  5. koncesje, licencje i zezwolenia;
  6. patenty i inne prawa własności przemysłowej (np. prawo ochronne na wzór użytkowy, prawo z rejestracji wzoru przemysłowego);
  7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
  8. tajemnice przedsiębiorstwa;
  9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Wymienione powyżej dobra materialne oraz niematerialne przedsiębiorstwa, przy odpowiednim powiązaniu organizacyjnym i funkcjonalnym, tworząc zorganizowaną część przedsiębiorstwa i mogą stanowić przedmiot obrotu prawnego (w tym przedmiot aportu do spółki z o.o.). Warto się zatem skrupulatnie zorientować we wszystkich składnikach majątkowych przejmowanej spółki, zanim podejmiemy jakiekolwiek decyzje rodzące skutki prawne.

oprac. H. K.

źródło: „Aport zorganizowanej części przedsiębiorstwa do spółki z o.o.”, Anna Żak (adwokat, członek Izby Adwokackiej w Łodzi), WIP

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Jak zatrzeć ślady po przeglądaniu Internetu?

pobierz

Wzór Polityki Bezpieczeństwa w ochronie danych osobowych

pobierz

Konfiguracja bezpieczeństwa. Windows 10

pobierz

10 sprytnych trików na szybkie obliczenia w Excelu

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 25746 )
Array ( [docId] => 25746 )