Wprowadzenie systemu równoważnego nie jest możliwe u każdego pracodawcy. Kodeks pracy ogranicza możliwość stosowania tego systemu do tych zakładów pracy, w których jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją. Warto się jednak zastanowić nad systemem równoważnym, gdyż daje on możliwość elastycznego planowania czasu pracy. Planując czas pracy w tym systemie pracodawca ma możliwość przedłużenia dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin z tym, że później należy go zrównoważyć skróceniem pracy w kolejnych dniach lub udzieleniem dnia wolnego.
W niektórych sytuacjach, normę dobową można przedłużyć do:
- 16 godzin – dla pracowników pracujących przy dozorze urządzeń lub
- 24 godzin – w przypadku pracowników zatrudnionych przy ochronie osób i pilnowaniu mienia.
System równoważny wprowadza się w aktach wewnętrznych
Systemy czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym lub nie ma obowiązku tworzenia regulaminu pracy (zatrudnia mniej niż 20 pracowników).
Pracodawca nie musi wprowadzać jednego systemu czasu pracy dla wszystkich pracowników. Może mieć kilka systemów dla różnych grup. Istotne jest, aby ani pracownicy, ani inspektorzy podczas kontroli, nie mieli wątpliwości w jakim systemie który z podwładnych jest zatrudniony. Każdy wybrany system pracy musi być także uzasadniony rodzajem pracy.
Przykład:
Pracodawca zatrudnia pracowników w biurze oraz na hali produkcyjnej. Pracownicy w biurze wykonują swoje obowiązki od poniedziałku do piątku, przez 8 godzin dziennie. Natomiast na hali praca musi być świadczona nawet do 12 godzin na dobę. Taki charakter pracy usprawiedliwia wprowadzenie dwóch odrębnych systemów czasu pracy – równoważnego dla pracowników na hali produkcyjnej i podstawowego dla pracowników biurowych.
Pracodawca w przepisach wewnętrznych powinien dokładnie określić, która grupa pracowników pracuje w jakim systemie, tak aby żaden z pracowników nie miał co do tego wątpliwości.
System czasu pracy można zmienić w trakcie zatrudnienia
Zmiana systemu czasu pracy na system równoważny jest możliwa także w trakcie umowy o pracę (o ile oczywiście istnieją przesłanki do wprowadzenia tego systemu czasu pracy). Trzeba postępować analogicznie jak przy wprowadzaniu zmian do regulaminu pracy.
W przypadku, gdy u pracodawcy działają związki zawodowe, zmianę systemu czasu pracy pracodawca musi uzgodnić ze związkami. Jeżeli w ustalonym przez strony terminie nie uda się dojść do porozumienia – pracodawca może samodzielnie zmienić regulamin w zakresie systemów czasu pracy.
Jeśli u danego pracodawcy nie ma związków zawodowych, pracodawca sam dokonuje zmian regulaminu.
Zmiany dotyczące wprowadzenia systemu równoważnego wchodzą w życie dopiero po 14 dniach od dnia przekazania nowej treści regulaminu pracownikom w sposób przyjęty u danego pracodawcy.
