Urlop wychowawczy a likwidacja firmy

Zwolnienie - tylko wyjątkowo

W okresie urlopu wychowawczego stosunek pracy podlega szczególnej ochronie. Nie jest ona jednak bezwzględna. Przepisy prawa pracy co prawda chronią Cię przed wypowiedzeniem umowy od momentu złożenia wniosku o urlop wychowawczy aż do powrotu z takiego urlopu. Niemniej jednak od tej zasady jest jeden wyjątek, mianowicie jeżeli pracodawca ogłasza likwidację lub upadłość zakładu. W takiej sytuacji może Cię zwolnić, nawet jeżeli aktualnie jesteś na urlopie wychowawczym.

Ważne!

Poza wskazanym wyżej przypadkiem urlop wychowawczy chroni Cię przed wypowiedzeniem umowy. Nie oznacza to jednak, że nie można jej rozwiązać w innych trybach, np. za porozumieniem stron, czy przez zwolnienie bez wypowiedzenia z Twojej winy.

Większym pracodawcom łatwiej zwolnić

W sytuacji, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników, może łatwiej wypowiedzieć Ci umowę. W takiej sytuacji wystarczy bowiem jedynie np. likwidacja Twojego stanowiska pracy, aby pracodawca mógł wypowiedzieć Ci umowę. W takim bowiem przypadku ma możliwość zastosowania ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Odprawa

Niemniej jednak jeżeli pracodawca zwalnia Cię z przyczyn leżących po stronie zakładu (czyli np. likwidacja stanowiska pracy) musi Ci wypłacić odprawę. Wysokość takiego świadczenia jest uzależniona od stażu pracy w danej firmie i wynosi równowartość:

• 1-miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata,
• 2-miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat,
• 3-miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

Skrócenie okresu wypowiedzenia

Zasadą jest, że jeżeli umowa jest umową bezterminową, a pracodawca wypowiada ją z powodu upadłości lub likwidacji firmy – może skrócić okres 3-miesięcznego wypowiedzenia maksymalnie do 1 miesiąca. W takim przypadku pracodawca jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia.

Jednak gdy w tym trybie pracodawca rozwiązuje umowę z pracownicą przebywającą na urlopie wychowawczym, nie musi to być aż tak kosztowne. Jeżeli pracownica aż do rozwiązania umowy wskutek upływu skróconego okresu wypowiedzenia przebywa na urlopie wychowawczym, to nie przysługuje jej ani wynagrodzenie za pracę (w pierwszym miesiącu okresu wypowiedzenia), ani odszkodowanie za pozostałe 2 miesiące, o które został skrócony ten okres (uchwała SN z 11 lutego 1992 r., OSNC 1992/9/151).

Przyznanie odszkodowania może nastąpić tylko w stosunku do osoby, która otrzymuje wynagrodzenia w okresie wypowiedzenia. Stanowi ono bowiem podstawę do obliczenia wysokości odszkodowania (wyrok SA w Katowicach z 20 lutego 1999 r., OSP 1999/11-12/307). W związku z tym, aby otrzymać te świadczenia, musiałabyś zrezygnować z urlopu i wrócić do pracy. Możesz tego dokonać zarówno przed wręczeniem wypowiedzenia, jak i w jego trakcie (w pierwszym miesiącu).