Zaburzenia psychiczne towarzyszące chorobie Alzheimera

Apatia

Statystycznie najczęściej pojawia się apatia (nawet u przeszło 70% pacjentów), czyli stan zmniejszonej wrażliwości na bodźce emocjonalne i fizyczne, objawiający się obniżeniem aktywności fizycznej i psychicznej, a co się z tym wiąże, również spadkiem kontaktów społecznych. U chorych stopniowo zanika jakakolwiek motywacja.

Pomoc w takiej sytuacji:

• Powinieneś starać się motywować chorego, np. organizując mu zajęcia, zabawy, które sprawiają mu największą radość.
• Warto puszczać choremu żywą, rytmiczną muzykę, programy rozrywkowe.
• Czasami lekarz może zadecydować o zastosowaniu leków przeciwdepresyjnych, z reguły są one dobrze tolerowane przez pacjentów, jednak na efekt ich stosowania trzeba poczekać nawet kilka tygodni.

Nadmierne pobudzenie

Około 60% chorych dotyka nadmierne pobudzenie objawiające się nieustannym chodzeniem, agresją, często krzykiem i lękiem.

Aby pomóc choremu:

• Ustal sytuację, która może powodować pobudzenie.
• Poinformuj o występujących objawach lekarza prowadzącego.
• Często niezbędne staje się zastosowanie odpowiedniej farmakoterapii (szczególnie gdy nadmierne pobudzenie zagraża bezpieczeństwu samego chorego i opiekunów). O doborze i dawkowaniu leków decyduje lekarz.

Amnezja, agnozja i afazja

W przebiegu choroby Alzheimera dochodzi do wielu zaburzeń funkcji poznawczych, najpopularniejsze to:

• amnezja, objawiająca się zanikami pamięci zarówno krótko-, jak i długotrwałej.
• agnozja – chorzy mają problemy z rozpoznaniem przedmiotów i zdarzeń,
• afazja – zaburzeniom ulegają funkcje mowy, chory nie jest w stanie wyrażać słowami własnych myśli, pojawiają się również problemy z rozumieniem mowy.

Z czasem problemem stają się również celowe czynności ruchowe (spożywanie posiłków, zakładanie ubrania, a nawet czynności ruchowe).

Problemy ze snem

Bardzo często chorzy mają problemy z jakością i właściwą długością snu.

Aby pomóc choremu:

• Przed zastosowaniem odpowiednich leków podejmij działania zwiększające aktywność ruchową chorego w ciągu dnia.
• Należy unikać picia kawy i alkoholu przez podopiecznego w godzinach wieczornych oraz spania w ciągu dnia.
• Jeżeli wszystkie zalecenia zawiodą, wówczas lekarz powinien podjąć decyzję o zastosowaniu leków nasennych, jednak ze względu na ich działania niepożądane (szczególnie zwiększone ryzyko upadku) wśród osób w wieku podeszłym, powinny być stosowane ze szczególną ostrożnością.

Inne zaburzenia

Chorzy często są bardzo drażliwi, cechuje ich zmienny nastrój, płaczliwość, poczucie smutku i bezsilności. U prawie 40% pojawiają się zaburzenia motoryczne, przejawiające się bezsensownym błądzeniem, wędrowaniem. U podobnej grupy występują objawy rozhamowania, czyli niedostosowania się do ogólnoprzyjętych norm społecznych.

Średnio u co czwartego pacjenta z chorobą Alzheimera występują urojenia oraz omamy. W takim przypadku powinny zostać podane leki przeciwpsychotyczne. O ich doborze decyduje lekarz; najczęściej stosowane są w stosunkowo małych dawkach.