Podstawowym powodem jego wystąpienie jest przegrzanie organizmu w wyniku długiego przebywania na słońcu, zwłaszcza bez nakrycia głowy i karku. Organizm w wyniku nagrzania nie potrafi poradzić sobie z uwalnianiem nadmiaru ciepła co w konsekwencji wywołuje przegrzanie opon mózgowych i struktur zlokalizowanych zaraz pod czaszką.
Do udaru może dojść niekoniecznie w wyniku zażywania kąpieli słonecznych. Często taki stan chorobowy dotyczy osób pracujących fizycznie na odkrytej, nasłonecznionej przestrzeni. Najbardziej narażone są osoby z obniżoną odpornością, cukrzycą, z chorobami serca oraz osoby starsze i małe dzieci. Dlatego tak ważne jest unikanie przebywania na słońcu w godzinach największego nasłonecznienia między 11.00 a 15.00.
W przypadku porażenia słonecznego charakterystycznymi objawami są: gorączka, bóle głowy, dreszcze, wymioty, nudności, nadmierne osłabienie i pocenie, podwyższone puls i ciśnienie krwi. Czasem towarzyszą również oznaki poparzenia pierwszego albo nawet i drugiego stopnia, a przy tym zaburzenie lub całkowita utrata przytomności.
Pierwsza pomoc polega na nawodnianiu i ochładzaniu chorego, uzupełnieniu utraconych elektrolitów, a przede wszystkim leczeniu pojawiających się powikłań. Bezpieczną pozycją jest ułożenie chorego w pół siadzie w pomieszczeniu zaciemnionym oraz ciągłą cyrkulacją powietrza.
