Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości

Przepisy prawa przyznają właścicielowi roszczenie o odszkodowanie. Obejmuje ono kompensatę utraconych korzyści, jakie właściciel by uzyskał, gdyby rzecz wynajął. Utratą korzyści jest w szczególności szkoda, polegająca na nieuzyskaniu pożytków cywilnych (czynszu z najmu, dzierżawy), które rzecz przynosi.

Co wymaga podkreślenia w doktrynie prawa podatkowego jak i wśród organów podatkowych prezentowane jest stanowisko, iż odszkodowanie nie jest żadną z czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Nie można traktować odszkodowania ani jako dostawy, ani jako świadczenia usługi. Dlatego uzyskane odszkodowanie od osób wykorzystujących bezprawnie nieruchomość nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT.

Takie stanowisko możemy odnaleźć m.in. w piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, z 30 kwietnia 2008 r., nr ITPP2/443-102/08/AK, w którym możemy przeczytać:

„(…) w zakresie w jakim otrzymana należność stanowi wynagrodzenie za świadczoną usługę podlega ona opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w sytuacji zaś, gdy na gruncie prawa cywilnego otrzymano świadczenie będące odszkodowaniem, to nie podlega ono regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem (…)”.