Zaległe świadczenie podwyższa podatek

Rzecznik Praw Obywatelskich przygląda się sprawie wypłaty należnych świadczeń, które zostały ostatecznie przyznane w wyroku sądowym. W takiej sytuacji uprawniony do świadczenia osiąga jednorazowy dochód, który może spowodować przekroczenie progu podatkowego. W konsekwencji - państwo osiąga wyższy przychód z podatku, choć to ono nie wypłaci świadczenia w terminie. Zdaniem Rzecznika to niewłaściwe, bo uprawniony do świadczenia zostaje na swój sposób ukarany. 

W związku z tym zwraca się do ministra finansów o rozważenie wprowadzenia zmiany w obowiązujących przepisach, w zakresie wypłaty zaległych, należnych świadczeń. 

Sytuacja dotyczy wielu podatników i różnych stanów faktycznych. Przykładem są chociażby funkcjonariusze, których świadczenie emerytalne było obniżone na podstawie tzw. ustawy dezubekizacyjnej. Po zaskarżeniu decyzji organu emerytalnego następuje ponowne ustalenie wysokości emerytury i wypłata wyrównania za cały okres, w którym świadczenie było wypłacone. Wypłacone świadczenie zostaje już opodatkowane na nowych zasadach. Osoby te są poszkodowane, bo gdyby nie obniżono im świadczeń, to regularnie wypłacana, prawidłowo wyliczana emerytura zostałaby rozliczona na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów i nie doszłoby ani do przekroczenia progu podatkowego, ani też do wypłaty świadczeń w dobie tak dużej inflacji, czyli realnie mniejszego świadczenia niż w dacie, w której było należne. 

Taka sama sytuacja dotyczy osób uprawnionych do świadczeń z ubezpieczenia społecznego. RPO wskazuje jako przykład matkę czwórki dzieci, której nie wypłacano zasiłku chorobowego i macierzyńskiego. Pieniądze zostały jej zwrócone po 3 latach, a łączna wypłata środków sprawiła konieczność zapłaty wyższego podatku. Przykładów jest niestety więcej. 

Ważne: W ocenie RPO państwo nie powinno czerpać dodatkowych korzyści podatkowych, w sytuacji zwrotu należnych obywatelowi świadczeń, które nie zostały mu wypłacone terminowo. 

Negatywne konsekwencje podatkowa zostają w takim przypadku przerzucone na podatnika, choć to nie z jego powodu państwo nie zrealizowało swojego obowiązku terminowego wypłacania świadczeń. Jeśli świadczenie byłoby wypłacane terminowo - nie doszłoby do przekroczenia progu podatkowego.