Czynności sprawdzające
Przeprowadzanie czynności sprawdzających leży w gestii organów podatkowych I instancji. W założeniu mają sprawdzać, czy podatnicy przestrzegają terminów składania deklaracji oraz wpłacania zadeklarowanych podatków. Kontrolują także poprawność takich sprawozdań i ich zgodność z konkretnymi zasadami. Ustalają w końcu stan faktyczny okazywanych dokumentów, po uprzednim porównaniu go ze stanem obowiązującym. Po stwierdzeniu ewentualnych nieścisłości dociekają o powodach ich zaistnienia.
Kontrola podatkowa
Kontrola taka może zostać przeprowadzona samoistnie lub stanowić pewien etap wszczętego wcześniej postępowania podatkowego. Organami właściwymi do tego typu sprawdzania właściwości postępowania podatnika są: organ podatkowy I instancji, Minister Finansów (ustalanie cen transakcyjnych) oraz ewentualnie służby porządkowe.
Kontrola podatkowa może zostać przeprowadzona tylko z upoważnienia i wyłącznie w zakresie wyrażonym ustawą. Dokonuje się jej po uprzednim dostarczeniu podatnikowi powiadomienia. Czynności przeprowadzane są każdorazowo w obecności kontrolowanego lub jego pełnomocnika.
