Zastosowanie środka egzekucyjnego przerywa termin przedawnienia zobowiązania wobec fiskusa. Jednak taka czynność jest skuteczna tylko wówczas, gdy podatnik zostanie zawiadomiony przez organy o podjęciu egzekucji przed terminem przedawnienia.
Naczelny Sąd Administracyjny wydał uchwałę dotyczącą problemu poinformowania podatnika o przedawnieniu podatku. Do tej pory w orzecznictwie istniały dwa przeciwstawne poglądy.
Zgodnie z pierwszym z nich - zastosowanie środka egzekucyjnego jest wystarczającą przesłanką do przerwania biegu terminu przedawnienia, a zawiadomienie o tym podatnika jest tylko wymogiem technicznym, którym musi zostać spełniony. Jednak może też być dokonany po okresie przedawnienia. Zgodnie z drugą grupą orzeczeń - wystarczy samo zawiadomienie podatnika o zastosowaniu środka egzekucyjnego.
Naczelny Sąd Administracyjny zwrócił uwagę, że gdyby przyjąć, iż można zastosować środek egzekucyjny i nie powiadomić o tym podatnika, to istniałaby niepewność co do obowiązującego prawa. Wówczas bowiem doszłoby do przerwania biegu terminu przedawnienia, o którym podatnik nie wie.
Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że zawiadomienie podatnika musi nastąpić przed okresem terminu przedawnienia. Moment zastosowania środka egzekucyjnego będzie mógł mieć tylko i wyłącznie znaczenie w stosowaniu instytucji przerwania biegu terminu przedawnienia, kiedy podatnik został o tym powiadomiony. Musi to nastąpić przed terminem przedawnienia.
W sytuacji, gdy zastosowano środek egzekucyjny, a podatnik został powiadomiony o jego zastosowaniu dopiero po okresie przedawnienia, wówczas należy uznać, że doszło do przedawnienia.
Podatnik musi mieć zaufanie do państwa prawa
Zgodnie z art. 70 par. 4 Ordynacji podatkowej, bieg terminu przedawnienia zostaje przerwany wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony. Po przerwaniu biegu terminu przedawnienia, biegnie on na nowo od dnia następującego po dniu, w którym zastosowano środek egzekucyjny. NSA doszedł do wniosku, że brak zawiadomienia o zastosowaniu środka egzekucyjnego przed upływem terminu płatności będzie naruszeniem zasady ochrony zaufania obywateli do państwa i prawa. Dzięki takiej interpretacji podatnik będzie posiadał pełną wiedzę, co do tego, czy jego zobowiązanie podatkowe wygasło czy też nie na skutek przerwania biegu terminu przedawnienia.
W Sejmie trwają obecnie prace nad senackim projektem ustawy o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa, ustawy Kodeks karny skarbowy oraz ustawy Prawo celne. Nowe przepisy przewidują, że organy podatkowe lub celne będą musiały wcześniej zawiadomić podatnika o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia.
Jakub Rychlik, doradca podatkowy
Zobacz także:
