Aktywny rolnik - definicja unijna

Przypomnijmy - pod koniec października Rzecznik Praw Obywatelskich poprosił ministra rolnictwa i rozwoju wsi o stanowisko dotyczące definicji aktywnego rolnika. W swoim wystąpieniu zaznaczył, że projekt Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej daje możliwość skorzystania ze wsparcia rolników, którzy choć posiadają grunty, to nie prowadzą działalności rolniczej. Swoje wątpliwości wyrażał m.in. samorząd rolników. Na konieczność doprecyzowania definicji aktywnego rolnika wskazywała chociażby Krajowa Rada Izb Rolniczych.  

Szczegółowo o problemie przedstawionym przez RPO pisaliśmy w artykule: Jakie znaczenie ma definicja aktywnego rolnika? 

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w swojej odpowiedzi skierowanej do Rzecznika Praw Obywatelskich zaznacza, że zakreślony przez rolniczy samorząd problem tak naprawdę nie istnieje. Biorąc bowiem pod uwagę całość przepisów odnoszących się do płatności bezpośrednich, ich konstrukcja jest zaprojektowana w taki sposób, aby wsparcie nie trafiło do rąk osób niebędących rolnikami - podkreśla resort. Uzasadnienia dla tego twierdzenia szuka w przepisach europejskich.  

Ważne: Zdaniem resortu rolnictwa, biorąc pod uwagę art. 3 rozporządzenia UE 2021/2115 trzeba stwierdzić, że płatności mogą zostać przyznane wyłącznie rolnikom, czyli osobom prowadzącym działalność rolniczą.

Dodatkowo definicja "rolnika aktywnego zawodowo" została ustanowiona na poziomie przepisów Unii Europejskiej i będzie obowiązywała od 2023 r. 

Resort zaznacza, że wiele płatności bezpośrednich - nie licząc płatności związanych z produkcją, może obejmować także grunty wykorzystywane w niewielkim stopniu, nawet jeśli został na nich przeprowadzony jeden zabieg agrotechniczny mający na celu usunięcie niepożądanej roślinności - a to oznacza po prostu koszenie. 

Zgodnie z art. 4 ust. 2 rozporządzenia nr 2021/2115 utrzymywanie użytków rolnych rolnych w stanie nadającym się do wypasu lub uprawy bez konieczności podejmowania działań przygotowawczych wykraczających ponad zwykłe praktyki rolnicze to wystarczające aby uznać prowadzenie działalności rolniczej. 

Ważne: Z płatności bezpośredniej nie można wykluczyć osób, które zajmują się jedynie utrzymywanie gruntów w stanie pozwalającym na wypas lub prowadzenie upraw. nie jest konieczne wytwarzanie produktów rolnych. 

Wprowadzenie do porządku prawnego definicji proponowanej przez samorząd rolników, prowadziłoby zdaniem resortu do wykluczenia podmiotów niezajmujących się produkcją rolniczą, choć dysponujących znacznym areałem ziemi rolnej. Oczywiście resort zauważa, że zjawisko "sofa farmers" nie jest pożądane, jednak kontrola wszystkich tych podmiotów to proces zbyt długotrwały i efekty byłyby niewspółmiernie małe do poniesionych nakładów administracyjnych.