Nowe emerytury i renty dla rolników

Jedną z ważniejszych zmian wprowadzonych w nowej ustawie jest możliwość uzyskania prawa do wypłaty emerytury rolniczej w pełnej wysokości, bez konieczności zbywania gospodarstwa rolnego. Sytuacja rolników została zrównana z prawami osób pobierających świadczenia z ZUS, które także mogą pracować i jednocześnie pobierać swoje świadczenie. 

KRUS z urzędu zacznie wypłacać świadczenia w pełnej wysokości w lipcowym terminie płatności, a w czerwcu dokona wyrównania w przypadku emerytów, którzy ze względu na prowadzenie działalności rolniczej mieli zawieszoną wypłatę części uzupełniającej emerytury rolniczej. 

Jeśli emeryt przekroczył 75. rok życia, z urzędu będzie miał wypłacany również dodatek pielęgnacyjny przy wznowieniu wypłaty części uzupełniającej emerytury rolniczej. Wypłacane im przez ośrodki pomocy społecznej zasiłki pielęgnacyjne zostaną wstrzymane. 

Osoby całkowicie niezdolne do pracy w gospodarstwie rolnym, które mają co najmniej 25 letni okres podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu nabywają prawo do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy. Do wymaganego okresu wlicza się m.in. okresy ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin oraz okresy  innego ubezpieczenia, także za granicą.

Osoba chcąca skorzystać z prawa do renty nie musi udowadniać 5 lat podlegania ubezpieczeniu w okresie ostatnich 10 lat przed złożeniem wniosku o przyznanie renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy. Niezdolność do pracy w gospodarstwie nie musiała powstać w okresie podlegania ubezpieczeniu bądź w ciągu 18 miesięcy od jego ustania.

W emeryturze rolniczej zostanie uwzględniony okres odbywania czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim przed 1 stycznia 1999 r. Dotyczy to osób, które urodziły się po 31 grudnia 1948 r. i nie mają ustalonego prawa do emerytury z ZUS. 

Za Każdy rok służby będzie też wypłacany 1% emerytury podstawowej. 

Zgodnie z przepisami, ubezpieczeniu społecznemu w ZUS podlegają osoby z tytułu:

• pobierania świadczenia integracyjnego lub pobierania stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych,
• pobierania stypendium w okresie odbywania studiów podyplomowych,
• pełnienia czynnej służby wojskowej jako żołnierz niezawodowy lub odbywania służby zastępczej. 

Nowe przepisy zakładają, że w przypadku rolników i ich domowników, mimo pobierania tych świadczeń i objęcia ich ubezpieczeniem w ZUS, nadal podlegać będą również ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy. 

Osoby, które już zostały wyłączone z tego ubezpieczenia na podstawie dotychczasowych przepisów, mogą w terminie 6 miesięcy licząc od 15 czerwca 2022 r. złożyć wniosek do KRUS o przywrócenie do ubezpieczenia. 

Takie rozwiązanie pozwoli uzupełnić brakujące okresy do uzyskania prawa do świadczeń emerytalno rentowych lub wykazać się nieprzerwanym okresem ubezpieczenia społecznego rolników.

Jeśli osoba jest uprawniona do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, może zawrzeć umowę dzierżawy w celu zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej. Dotychczas okresowa renta rolnicza była wypłacana jeśli umowa dzierżawy obejmowała co najmniej 10 lat. Nowe przepisy umożliwiają zawarcie jej na okres, na jaki zostało przyznane prawo do renty czyli np. 2-3 lata.

Osoby uprawnione do emerytury rolniczej będą mogły skorzystać od 1 stycznia 2023 r. z rehabilitacji leczniczej w Centrach Rehabilitacji Rolników KRUS. Skierowanie będzie wydawać KRUS. Możliwe będzie również skierowanie ubezpieczonych opiekunów osób niepełnosprawnych na tzw. turnusy regeneracyjne. Ta możliwość powstanie także od 1 stycznia 2023 r.