Zawarcie umowy leasingu samochodu jest jednym ze sposobów na pozyskanie auta do firmy bez konieczności jego zakupu. Od rodzaju umowy będzie zależeć wysokość wydatków poniesionych podczas wynajmu, a także różnie będą rozliczane podatkowo raty leasingowe i inne wydatki związane z pojazdem.
Umowa leasingu w podatkach
Dla potrzeb podatku dochodowego umową leasingu jest każda umowa, na mocy której jedna ze stron (finansujący) oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania korzyści drugiej stronie (korzystającemu), np. samochód na warunkach określonych w ustawie z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Umowa ta powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności.
Wydatki w leasingu operacyjnym
Firmy,
które decydują się na wynajmowanie samochodu, najczęściej wybierają
leasing operacyjny. Umowa leasingu kwalifikowana do celów podatkowych
jako leasing operacyjny musi spełniać następujące warunki:
-
została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40%
normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli jej przedmiotem są podlegające
odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome (w przypadku samochodów minimalny
okres amortyzacji wynosi 2 lata) oraz
-
suma ustalonych w umowie opłat, pomniejszona o należny VAT, odpowiada
co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości
niematerialnych i prawnych.
W przypadku zawarcia umowy leasingu głównym
obciążeniem finansowym dla leasingobiorcy są raty. Jednak nie jest to
jedyny wydatek. Korzystający ponosi także koszty na:
-
opłatę wstępną,
-
prowizję,
-
opłatę manipulacyjną z tytułu obsługi transakcji (czasami),
-
ubezpieczenie przedmiotu leasingu.
Na ostateczną wysokość rat leasingowych
wpływa także wartość wykupu samochodu. Opcja wykupu ma często charakter
obowiązkowy dla obu stron umowy.
Na wysokość całkowitego kosztu leasingu mają wpływ:
-
wysokość wkładu własnego,
-
okres obowiązywania umowy,
-
wysokość wykupu,
-
stopa procentowa właściwa dla waluty umowy leasingowej.
Opłata wstępna
Czynsz inicjalny (inaczej opłata wstępna) wnoszony jest przez leasingobiorcę przy zawieraniu umowy bądź w momencie wydania mu pojazdu, który stanowi z reguły 10% jego wartości netto. Wartość tej opłaty wpływa na wysokość rat leasingowych – im wyższa wpłata początkowa, tym niższa suma opłat leasingowych należnych od korzystającego.
Przez dłuższy czas sposób rozliczania opłaty wstępnej w kosztach podatkowych budził kontrowersje. Organy podatkowe uważały, że należy rozliczać ją proporcjonalnie do trwania umowy. Natomiast sądy zajmowały odmienne stanowisko. Twierdziły, że opłata wstępna jest samoistnym wydatkiem, bez którego umowa nie doszłaby do skutku i należy jednorazowo zaliczać ją do kosztów. Ostatecznie ministerstwo finansów w piśmie z 5 grudnia 2011 r. (DD6/033/87/ORK/11/PK-1299) stwierdziło, że wstępna opłata leasingowa powinna być jednorazowo zaliczana do kosztów podatkowych w momencie ich poniesienia.
Wysokość rat leasingowych
Raty są podstawowym obciążeniem finansowym dla leasingobiorcy. Ich wysokość może być dowolnie uregulowana przez strony umowy. Raty mogą być stałe przez cały okres trwania umowy. Mogą też być degresywne, czyli będą malały wraz z upływem umowy oraz progresywne – rosnące wraz z upływem czasu. Wysokość rat może również być ustalana indywidualnie dla danego przedsiębiorcy. Na ich wysokość wpływa długość umowy, wysokość opłaty wstępnej i oprocentowanie.
W racie leasingu operacyjnego uwzględnione są też odsetki. W przypadku leasingu finansowego (kapitałowego) muszą być oddzielnie wyodrębnione, aby było wiadomo, która część jest ratą kapitałową, a która przypada na odsetki, ponieważ leasingobiorca może zaliczyć do kosztów podatkowych tylko odsetki.
Odliczanie VAT-u
Leasing operacyjny w ustawie o VAT traktowany jest jak usługa i od każdej raty jest naliczony podatek. Korzystający może go odliczyć. Należy jednak pamiętać, że przy nabyciu samochodów osobowych obowiązują limity w odliczeniu podatku. Można odliczyć VAT z poszczególnych faktur w wysokości nie więcej niż 60% podatku wykazanego na fakturze i łącznie od wszystkich rat leasingowych kwotę nie więcej niż 6.000 zł.
Zaliczanie do kosztów podatkowych
Korzystający w leasingu operacyjnym do kosztów uzyskania przychodów może zaliczyć:
-
opłatę wstępną,
-
raty leasingowe,
-
opłatę manipulacyjną, jeśli taka została pobrana,
-
prowizję,
-
wydatki eksploatacyjne,
-
kwoty opłacanych składek ubezpieczeniowych (jeśli z umowy wynika obowiązek ich ponoszenia).
Ponadto do kosztów podatkowych można zaliczyć VAT naliczony, którego nie można było odliczyć ze względu na limit w odliczeniu VAT dla samochodów osobowych.
Podstawa prawna: art. 15 ust. 1, art. 16 ust. 1 pkt 46, art. 17a–17l ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm.).
Iwona Czauderna, doradca podatkowy
Zobacz także:
