Ze składek ZUS wyłączone są nagrody jubileuszowe, o ile przysługują one pracownikom nie częściej niż co 5 lat. Jednak czasami nagroda jubileuszowa wypłacona przed upływem 5 lat od poprzedniej może być zwolniona ze składek.
Wyłączenie nagród z podstawy wymiaru składek ZUS wynika z § 2 ust. 1
pkt 1 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia
1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek
na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. nr 161, poz. 1106 ze zm.).
Wątpliwości pojawiają się wówczas, jeśli kolejna nagroda jubileuszowa
zostanie wypłacona przed upływem 5 lat, np. z uwagi na to, że pracownik
dostarczy nieuwzględnione dotychczas świadectwo pracy albo wcześniejsza
wypłata spowodowana jest odejściem na emeryturę.
Z wyjaśnień ZUS
wynika, że w obu tych przypadkach nagroda jubileuszowa wyłączona jest ze
składek ZUS, mimo że między jej wypłatą a wypłatą poprzedniej nagrody
nie upłynął wymagany rozporządzeniem okres. ZUS stoi bowiem na
stanowisku, że składek nie należy liczyć od nagród jubileuszowych:
do których pracownik nabywa prawo przed upływem 5 lat z uwagi na
przedstawienie dokumentów potwierdzających okres zatrudnienia, który nie
był wcześniej brany pod uwagę przy ustalaniu uprawnień do nagrody,
wypłacanych w dniu rozwiązania stosunku pracy, o ile do nabycia prawa
do nagrody pracownikowi brakuje nie więcej niż 12 miesięcy, licząc od
tego dnia, przy czym rozwiązanie stosunku pracy musi nastąpić z powodu
przejścia pracownika na emeryturę lub rentę inwalidzką w związku z
wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową lub na rentę z tytułu
całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji albo
całkowitej niezdolności do pracy z innych przyczyn niż wypadek przy
pracy lub choroba zawodowa.
W myśl wyjaśnień ZUS nagroda jubileuszowa wypłacona przed upływem 5 lat od poprzedniej nagrody może być też zwolniona z oskładkowania, jeśli:
do osiągnięcia kolejnego 5-letniego okresu uprawniającego do następnej nagrody brakuje mniej niż 12 miesięcy i pracownik, po rozwiązaniu stosunku pracy, przechodzi na świadczenie przedemerytalne,
nagroda wypłacona została szybciej z uwagi na zmianę wewnętrznych przepisów regulujących zasady przyznawania nagród jubileuszowych, o ile zarówno poprzednie, jak i aktualne przepisy przewidują ich wypłatę nie częściej niż co 5 lat.
Gdy nagroda wypłacana jest w przemyśle wydobywczym członkom drużyn ratowniczych (z wyjątkiem specjalistów) – to zwolnienie z opłacania składek obowiązuje bez względu na częstotliwość wypłaty nagród jubileuszowych. Na podstawie § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia składkowego niektórzy pracodawcy nie naliczają składek od nagród wypłacanych pracownikom z okazji jubileuszu firmy. Jest to postępowanie nieprawidłowe, ponieważ zwolnieniem ze składek objęte są tylko nagrody jubileuszowe przysługujące pracownikom z tytułu osiągnięcia określonego stażu zawodowego, a nie z tytułu jubileuszu istnienia zatrudniającego ich zakładu pracy.
Przykład: 29 listopada 2013 r. pracownik otrzymał dwie nagrody – jedną z tytułu 20-lecia pracy zawodowej, drugą z uwagi na przypadającą w tym miesiącu 20 rocznicę powstania firmy. Przepisy określające zasady przyznawania nagród jubileuszowych przewidują ich wypłatę w cyklach 5-letnich. Pierwsza z nagród nie powinna wejść do podstawy wymiaru składek. Natomiast druga nagroda powinna być oskładkowana wraz z innymi przychodami na ogólnych zasadach.
Podstawa prawna: § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. nr 161, poz. 1106 ze zm.).
Bogdan Majkowski, specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych
Zobacz także:
