Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, która jednocześnie realizuje umowę zlecenia zawartą z innym podmiotem niż własny pracodawca (oraz nie wykonywaną na rzecz własnego pracodawcy), podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z umowy o pracę. Ubezpieczenia emerytalne i rentowe ze zlecenia są dla niej dobrowolne. Jeśli nie przystąpi do tych ubezpieczeń, to z umowy zlecenia obowiązkowo podlega wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Obowiązek ubezpieczeń emerytalnego i rentowych z umowy zlecenia istnieje tylko wówczas, gdy wynagrodzenie pracownika z umowy o pracę jest niższe od minimalnego (aktualnie 1.600 zł). W takim przypadku pracownik wykonujący jednocześnie umowę zlecenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym zarówno z umowy o pracę, jak i z umowy zlecenia.
W art. 9 ust. 1a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, regulującym kwestie zbiegów tytułów do ubezpieczeń, mowa jest o podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w przeliczeniu na okres miesiąca. Interpretacja tego przepisu jest jednak taka, że decyduje nie podstawa wykazana w raporcie ZUS RCA składanym za dany miesiąc (czyli wynagrodzenie wypłacone w danym miesiącu), ale wynagrodzenie wynikające z umowy o pracę.
