Pracownik, który nie przepracował u pracodawcy całego roku, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem że okres ten wynosi co najmniej 6 miesięcy. Pojęcie "okresu przepracowanego” nie jest jednak jednoznaczne. Najczęstsze przyczyny nieobecności pracownika (choroby, urlopy macierzyńskie i wychowawcze), traktuje się bowiem inaczej.
Łączny okres zwolnień lekarskich nie może przekroczyć 6 miesięcy. W uchwale z 7 lipca 2011 r. (sygn. akt III PZP 3/11) Sąd Najwyższy wskazał wprost, że okresy pobierania przez pracownika niezdolnego do pracy wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego nie podlegają wliczeniu do 6-miesięcznego okresu przepracowanego w danym roku kalendarzowym, wymaganego do nabycia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej.
Trzynastka a urlop wychowawczy
Pojęcie „przepracowanie całego roku kalendarzowego” nie jest zdefiniowane w przepisach ustawy. Na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, że chodzi tu o pozostawanie w zatrudnieniu przez cały wskazany okres w art. 2 ust. 1 albo ust. 2 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej.
Sąd Najwyższy w uchwale z 25 lipca 2003 r. (sygn. akt III PZP 7/03, OSNP 2004/2/26) stwierdził jednak, że warunkiem nabycia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy jest efektywne przepracowanie u danego pracodawcy pełnego roku kalendarzowego. Zdaniem SN okresami przepracowanymi w rozumieniu art. 2 ust. 1 i 2 ustawy są jednak okresy m.in. urlopu wychowawczego.
Trzynastka a urlop macierzyński
To, czy urlop macierzyński przed nowelizacją przepisów można uznać za okres przepracowany, budzi kontrowersje. TK w wyroku z 17 lipca 2012 r. (sygn. P 59/11) stwierdził, że pominięcie urlopu macierzyńskiego jest niezgodne z konstytucją. Jednak do tej pory przepisy nie zostały zmienione.
Co prawda 3 grudnia 2012 r. do Sejmu wpłynął senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (uchwała Senatu z 30 listopada 2012 r.), który zgodnie z intencją projektodawców ma stanowić wykonanie wyroku TK z 9 lipca 2012 r., a także prace nad nowelizacją zakwestionowanej ustawy prowadzi równocześnie rząd, to podkreślenia wymaga fakt, że prace te nie są ukończone, a zatem może okazać się że do końca marca 2013 r. nie będzie jednoznacznych, zmienionych przepisów.
Podstawa prawna:
- art. 2 ust. 2–3 oraz art. 4 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz.U. nr 160, poz. 1080 ze zm.),
- § 6 i § 14 rozporządzenia z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczególnych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. nr 2, poz. 14 ze zm.).
Andrzej Wilczyński, specjaliści w zakresie wynagrodzeń
