Schemat postępowania zakładu pracy na wypadek agresji wojennej

Obowiązkiem prawnym każdego pracodawcy jest dbanie o bezpieczeństwo i higienę pracy osób zatrudnionych – niezależnie od podstawy wykonywania pracy. To pracodawca, jako podmiot organizujący pracę ponosi ryzyko prowadzonej działalności i odpowiada za stan bezpieczeństwa wszystkich pracowników. Jego odpowiedzialność jest niezależna od współpracy w zakresie bezpieczeństwa ze służbą bhp, komisją bhp czy lekarzem sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami.

Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie, aby warunki środowiska pracy, rozumianego jako warunki środowiska materialnego (określonego czynnikami fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi), w którym odbywa się proces pracy, były wolne od zagrożeń. Oczywiście całkowita eliminacja zagrożeń nie jest możliwa. Jednak pracodawca powinien dążyć przy wykorzystaniu wszelkich możliwych środków technicznych i organizacyjnych do redukcji zagrożeń, które mogą się pojawić w środowisku pracy.

Zagrożenie definiowane jest na gruncie przepisów rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, jako stan środowiska pracy mogący spowodować wypadek lub chorobę.

W typowych przypadkach zagrożenia w pracy mogą kojarzyć się z zagrożeniami, którymi źródłem są np. maszyny, urządzenia techniczne podlegające pod dozór techniczny, z pracami szczególnie niebezpiecznymi. Jednak zagrożenia mogą wynikać z siły wyższej, w tym pochodzącej spoza zakładu pracy. Zagrożenia mogą wynikać np. z warunków atmosferycznych, a także z różnych stanów dotyczących bezpieczeństwa publicznego, w tym związanych z konfliktami zbrojnymi.

Ułomnością obowiązujących regulacji jest to, że nie zawierają one bezpośrednich przepisów, które odnosiłyby się do zagrożeń zewnętrznych, np. związanych z ewentualnym konfliktem zbrojnym. Powoduje to, że ewentualne procedury czy instrukcje, które mają regulować prawa i obowiązki stron stosunku pracy mogą być tworzone w oparciu o rozproszone przepisy różnych aktach prawnych, które bezpośrednio do źródeł prawa pracy się nie zaliczają. Oczywiście można posiłkowo stosować przepisy prawa pracy odnoszące się do zagrożeń zarówno bezpośrednich, jak i pośrednich dotyczących przykładowo kwestii powstrzymania się od pracy czy możliwości oddalenia się od miejsca zagrożenia.

Zalecanym rozwiązaniem jest korzystanie z materiałów opracowywanych na poziomie Wojewódzkich Centrów Zarządzania Kryzysowego funkcjonujących w ramach poszczególnych Urzędów Wojewódzkich. Można również odwoływać się do powszechnych przepisów z zakresu technicznego bezpieczeństwa pracy, odnoszących się do szeroko rozumianych zagrożeń, w tym możliwości ich wystąpienia w związku z potencjalnie możliwym zagrożeniem w ramach konfliktu zbrojnego.

Czytaj także: Zatrudnianie ukraińskich uchodźców - odpowiadamy na pytania pracodawców>>>

Ważne: Mając na względzie dynamiczną sytuację, nie można wykluczyć, że w przyszłości pojawi się dedykowany akt prawny, który będzie kompleksowo regulował relacje stosunku pracy na wypadek agresji wojennej. Obecnie rekomendowanym postępowaniem jest odwołanie się do bieżących materiałów prezentowanych przez Wojewódzkie Centra Zarządzania Kryzysowego, dotyczących przygotowań na wypadek nagłego zdarzenia.