Energetyka jądrowa - zmiany w specustawie

Nowa regulacja zmienia definicję inwestycji towarzyszących. Po jej wejściu w życie, pod pojęciem tym będą się także mieściły inwestycje, które obejmują budowę, przebudowę, remont, utrzymanie, użytkowanie, zmianę sposobu użytkowania, eksploatację lub rozbiórkę zarówno sieci przesyłowych jak i sieci dystrybucyjnych, które są niezbędne do przyłączenia obiektu energetyki jądrowej do sieci elektroenergetycznej. Pojęcie to będzie obejmowało również inwestycje dotyczące sieci ciepłowniczych i sieci chłodniczych, koniecznych do wyprowadzenia ciepła lub chłodu z elektrowni jądrowej. 

Kolejna zmiana definicyjna, to wprowadzenie wyjaśnienia pojęcia inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej.

Nowelizacja zmienia także kolejność wydawania decyzji niezbędnych do wybudowania elektrowni jądrowej. Obecnie inwestor najpierw otrzymuje decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji, następnie wydawana jest decyzja zasadnicza. Po wejściu w życie nowych przepisów będzie odwrotnie - to decyzja zasadnicza będzie wydawana jako pierwsza. Za jej wydanie odpowiada minister właściwy do spraw energii. Decyzja ma określać dozwolone parametry inwestycji. Jej otrzymanie będzie uprawniało do tego, by ubiegać się o uzyskanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji, a także dalszych niezbędnych do wybudowania elektrowni. 

Nowe przepisy wprowadzają wymóg uzyskania zgody na wprowadzenie istotnych zmian w strukturze właścicielskiej inwestora, która miałaby doprowadzić do osiągnięcia przez podmiot trzeci pozycji dominującej. Zgodę tę ma wyrażać minister właściwy do spraw energii, po zasięgnięciu opinii Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. 

Inwestor będzie także zobowiązany do przedstawienia wstępnego raportu lokalizacyjnego. Poprzedzać go ma wstępna ocena terenu przeznaczonego pod lokalizację danego obiektu energetyki jądrowej. Jeśli natomiast inwestycja ma obejmować także składowisko odpadów promieniotwórczych - będzie konieczne sporządzenie dedykowanego jej raportu. Oba raporty opiniowane są przez Prezesa Polskiej Agencji Atomistyki. 

Przeprowadzenie niektórych badań, niezbędnych do sporządzenia wstępnego raportu lokalizacyjnego czy wstępnego raportu bezpieczeństwa dla składowiska odpadów promieniotwórczych może wiązać się z koniecznością wejścia na teren cudzej nieruchomości. Inwestor może samodzielnie prosić o zgodę właściciela tej nieruchomości, jednak jeśli ten jej nie wyrazi - pozostanie inwestorowi jeszcze możliwość wystąpienia do wojewody. Ten może wydać decyzję umożliwiającą wejście na cudzą nieruchomość. 

Nowe przepisy dotyczą także sytuacji w których nieruchomość objęta wnioskiem o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej, zostanie sprzedana albo będzie miała nowego użytkownika. Dane tego nowego podmiotu muszą zostać zgłoszone organowi wydającemu decyzję. 

Ważne: Jeśli dane nowego właściciela lub użytkownika nie zostaną przekazane do organu odpowiedzialnego za wydanie decyzji, postępowanie prowadzone bez nowego właściciela nie będzie mogło stanowić przesłanki wznowienia lub stwierdzenia nieważności decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji. 

Wprowadzona nową ustawą regulacja zakłada także, że zasady i tryb wnoszenia opłat za usuwanie drzew i krzewów, które zostały ustalone przepisami ustawy o ochronie przyrody, nie będą miały zastosowania do budowy obiektu energetyki jądrowej. 

Ustawa określa także procedurę uzyskiwania możliwości korzystania z:
a) terenów wód płynących
b) dróg publicznych
c) terenów linii kolejowej

Inwestor ma możliwość samodzielnie zawrzeć porozumienie z podmiotami zarządzającymi określonymi terenami. Jeśli jednak się to nie uda, na jego uzasadniony wniosek, decyzję regulującą warunki wykonywania prawa inwestora w tym zakresie będzie wydawał wojewoda.

Już nie tylko gmina skorzysta z faktu zlokalizowania elektrowni jądrowej na jej terenie. Będzie ona zobowiązana przekazać gminom z nią sąsiadującym 50% podatku od nieruchomości uzyskanego z tytułu lokalizacji elektrowni jądrowej.