Powództwo ekscydencyjne lub interwencyjne przysługuje osobie trzeciej, której prawa zostały naruszone na skutek skierowania do niej egzekucji. W przypadku tego powództwa chodzi o naruszenie prawa materialnego, a przede wszystkim prawa własności. W razie naruszeń proceduralnych osobie trzeciej będzie przysługiwała skarga na czynności komornika.
Powództwo ekscydencyjne lub interwencyjne może mieć postać powództwa osoby trzeciej o:
- zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji sądowej,
- zwolnienie zajętego przedmiotu od egzekucji administracyjnej,
- ustalenie, że tytuł wykonawczy nie może być w stosunku do niej wykonywany.
Powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności oraz o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji wytacza się przed sąd rzeczowo właściwy, w którego okręgu prowadzi się egzekucję. Sądem właściwym rzeczowo jest sąd rejonowy lub sąd okręgowy w zależności od wartości przedmiotu sporu (art. 843 § 1 kpc).
W pozwie należy przytoczyć wszystkie okoliczności, jakie w chwili wytoczenia powództwa powód mógł zgłosić. Niezastosowanie się do tej reguły spowoduje, że późniejsze ich powoływanie będzie uznawane przez sąd jako spóźnione i sąd nie będzie brał pod uwagę tych okoliczności (art. 843 § 3 kpc).
Warto dodać, że sąd może zabezpieczyć takie powództwa przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego. Teoretycy prawa wskazują, że gdy postępowanie egzekucyjne nie zostało jeszcze wszczęte, dopuszczalne jest zabezpieczenie powództwa przez zakaz prowadzenia egzekucji.